Namangan muhandislik qurilish instituti «qurilish materiallari, buyumlari va konstruksiyalarini ishlab chiqarish»

 
Issiqlik-namlik bilan ishlov berilgan og’ir beton mustahkamligining 
oshishi 
 
Sovuqqa chidamliligi yuqori bo’lishi talab etilgan buyumlarga bug’lashni yumshoqroq 
rejimi tavsiya etiladi: dastlab ushlab turish 5-8 soat, kamerada haroratning oshishi esa 
soatiga 10-15 °S dan oshiq bo’lmasligi kerak; maksimal mustahkamlikka yetgunga qadar 
izotermik tutib turish 80°S oshmasligi lozim; haroratni tartibga solingan holda buyum 
yuzasi suv bilan sovutib turiladi. 
Dastlabki kuchlanish yo’qolishining oldini olish uchun harorat o’zgarishi va 
izotermik qizitishning maksimal harorati har biri uchun 65 va 80°S dan oshmasligi va 
beton issiqlik bilan ishlov berilishdan oldin 02,-0,6 MPa mustahkamlikka yetgunga qadar 
ushlab
turilishi kerak. Qisish kuchini uzatish vaqtida betonni sovutish meyori 7-jadvalda 
keltirilgandan oshmasligi kerak. 
Siquvchi kuchni uzatish vaqtida betonni sovutish chegarasi
 

---

71 
L
H 
– 
armaturani qizdiriladigan qismining uzunligi
; L
Y 
– 
stend tirkagichlari orasidagi 
armaturaning umumiy uzunligi Konstruktsion issiqni saqlovchi yengil beton buyumlarga 
ishlov berilganda rejimga qo’shimcha talab qilib, oldindan belgilangan jo’natish namligini 
ta’minlash qo’yiladi. SHu maqsadda isitish turli isitgichlar asosidagi kameralarda, harorat 
125-150 °S bo’lgan sharoitda amalga oshiriladi. Issiqlik bilan ishlov berishning bug’siz 
usullari bug’lashdagiga nisbatan namlikni 2 marta kamaytiradi. 
Mustahkamligi yuqori bo’lgan yengil betonlar uchun, jo’natishda namlik talablari 
qo’yilmagani uchun, quruq rejimlarni ishlatish maqsadga muvofiq bo’lmaydi. Issiqni 
saqlovchi yengil betonlarga issiqlik bilan ishlov berish rejimi belgilanganda talab etilgan 
markadagi beton bilan yengil to’ldiruvchi mustahkamligi o’rtasidagi nisbatni hisobga olish 
kerak bo’ladi. G’ovak to’diruvchining mustahkamligi qancha yuqori va uning betondagi 
ulushi qancha kam bo’lsa yengil betonning qotishdagi mustahkamligini oshish tezligi 
shuncha yuqori bo’ladi. Belgilangan mustahkamlikka erishish uchun yengil beton og’ir 
betondan ko’ra kamroq vaqt issiq bilan ishlanadi. 
Nazorat savollar: 
1.Bug’ bilan betonni kotirish xaqida gapirib bering. 
2.Bug’ bilan ishlov berish vaqtlarini aytib bering. 
3.Bo’g’ bilan ishlov berish qanday o’tadi. 
4.Issiqlik-namlik bilan ishlov berish usullari.