Namangan muhandislik-pedagogika instituti «chizma geometriya va muhandislik grafikasi»

Tayanch so’zlar: Rastrli grafika, tasvir, vektorli grafika, fraktal grafika, Paint, Adobe Illustrator, Macromedia Freehand, CorelDraw.
Uzoq vaqtlar habarlarni amalga oshiruvchi yagona ti1 harflarda terilgan yoki displey ekraniga chiqarilgan hisobot yoki habarlar bo’lgan. Endilikda chiqish ma’lumot1arni taqdim etuvchi yangi imkoniyat - mashina grafikasi paydo bo’ldi. U ekran va qog’ozda uch o’lchovli ko’rinishda rangli grafik tasvirlarni yaratish imkoniyatiga ega. Mashina grafıkasidan foydalanish chiqish ma’1umotlarining ko’rgazmaliligi va talqin ettirishni ancha oshira borib, qaror qabul qilishni qo’llab quvvatlashning axborot teznologiyalarida tobora ommaviylashmoqda. So’ngi bir necha yil mobaynida mashina grafıkasi rivojlanishining yangi yo’nalishi— mul’tip1ikatsiya ko’zga tashlanadi. Mu1’tip1ikatsiya jismoniy tizim va ob’ektlarni modellashtirish bilan bog’liq qaror qabul qilishni qo’llab quvvatlash tizimlari chiqish ma’1umotlarini talqin qilish uchun ayniqsa samarali bo’lmoqda.

Biz avvalgi o’tgan darslarimizni umumlashtirib, shunday hulosaga kelishimiz mumkinki, komp’yuter grafikasida ob’ektni tasvirini hosil qilishni ko’plab usullari mavjud ekan, bularni komp’yuter grafikasida asosan uchta guruhga ajratishimiz mumkin:

1. 
   Rastrli grafika
   
2. 
   Vektorli grafika
   
3. 
   Fraktal grafika
   

RASTRLI GRAFIKA.

Rastrli grafika asosan mu1’timediya va poligrafıyada ishlatiladi. Bu holda tasvirlar, ko’rinishlar huddi rassom tomonidan tayyorlanganday bo’ladi yoki tayyorlangan tasvir komp’yuterga skaner yordamida olinadi, ya’ni bu holda tasvirni yaratilgan holatdagi o’lchamlarini o’zgartirib bo’lmaydi. Hozirda INTERNET tarmog’ida faqat ushbu rastrli holatda yaratilgan tasvirlar ishlatilmoqda.

Vektorli grafikada esa, tasvirlar yaratiladi va ularni o’lchamlarini xoxlagancha o’zgartirishimiz mumkin bo’ladi. Vektorli grafika asosan reklama, dizayner ishlarida va tipografıya maqsadlarida ishlatiladi. Bezash ishlarida shriftlarni o’zgartirish, sodda geometrik shakllarni tasvirini hosil qilishda vektorli grafika juda qo’l keladi.

Fraktal grafika esa, ob’ektni tasvirini matematik hisoblashlar yordamida avtomatik hosil qilishni ko’rib o’tdik. Fraktal grafika elektron zujjatlar va pechat qilish ishlarida kam ishlatilib, asosan turli komp’yuter o’yinlari yaratishda ishlatiladi.

Rastrli grafikada qo’11aniladigan grafik redaktorlar Paint, Adobe Photoshop, Photostyler, Picture Publisher va xokozo1ar.1.2. Komp’yuter grafikasining qurilmalari

VEKTORLI GRAFIKA

Macromedia Freehand 8.0 vektorli redaktori.

Ushbu redaktor komp’yuter grafıkasini yangi o’rganuvchilar uchun juda qulaydir, uning qulayligi o’ziga foydalanuvchini qiziqtiruvchanligidir. Dastur o’zining tez ishlash va boshqaruv tizimini soddaligi bilan boshqa redaktorlardan ajralib turadi.

Boshqaruv sistemasining soddaligiga qaramay Macromedia Freehand redaktorida juda murakkab xujjat ishlarini ham yuqori sifatli tayyorlash mumkin, lekin unda CoreDraw redaktori ustunlikka egadir.

CoreDraw vektorli redaktori.

Adobe Illustrator va Macromedia Freehand redaktorlari Macintosh komp’yuterlari uchun ko’p yillar grafik redaktor sifatida ishlatildi (1995 yilgacha). Hozirgi paytda IBM PC lar uchun ularni o’rnini CoreDraw egallamoqda. Bu redaktorni ulardan ustunligi shundaki, boshqaruv sistemasining rivojlanganligi va ishchi elementlari diapazonini kengligidir. Bu redaktor orqali tasviriy san’atga yaqin kompozisiyalarni yaratish mumkin, lekin bu jarayon qiyinchilik bilan bajariladi. Boshqa redaktrlarga qaraganda CorelDraw ni boshqarish sistemasi murakkab, shuning uchun uni o’rganish jarayoni ham qiyin kechadi.

2.