Namangan davlat universiteti pedagogika-psixologiya fakulteti psixologiya kafedrasi

Ijobiy mustahkamlash vaziyatga nimadir qo‘shadi 

O‘z ishini bajargan ishchi, pul oladi.

Ota-onaning topshirig‘ni bajargan bola, rag‘bat oladi.
Salbiy mustahkamlash vaziyatdan nimanidir chiqarib tashlaydi

Bola, ota-ona noroziligidan qochish uchun o‘zining joniga tekkan 
ishni bajaradi. 

Bolaga yon berayotgan ota-ona, uning tajovuzidan qochib, ana shu 
ishni bajaradi. 
Birlamchi 

Birlamchi ehtiyojlarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri qondirishga asoslanadi.

Oziq-ovqat, suv, kuchli sovuq va issiq havo, og‘riqli xolatlar mustahkamlash 
shakllari sanaladi. 

---

38 
Shartli 

Daslabki xolis qo‘zg‘atuvchi, birlamchi mustahkamlash shakllari bilan 
uyg‘unlashib ketadi.

Shartli mustahkamlash, pul. mehr-muhabbat, boshqalarning diqqat-e`tibori 
va qo‘llab quvvatlashi kabi ko‘rinishlarda aks etadi. 
Jazolash 
•
Jazolash, salbiy xulqni bosib turadi.
•
Jazolash, ijobiy xilqni mustahkamlashdan mahrum etish yoki salbiy xulqni 
mustahkamlashdan iborat bo‘ladi.
•
Biroq jazolash barqaror samaraga ega bo‘lmaydi: 
•
jazo, yoqimsiz xulqni to‘xtatishi mumkin, lekin jazoning ortga surilishi, uni 
yana yuzaga chiqadi; 
•
jazo beruvchining odatiga aylanadi, aybdorga davomiy tarzda ta`sir etmaydi; 
•
jazolash, odam nima qilishi mumkin emasligini ko‘rsatadi, lekin qanday 
harakat qilishi lozimligini aniqlamaydi!
 
Psixoanalizda rivojlanish talqini. Z.Freydning klassik psixoanalizi
Bola rivojlanishining psixoanalitik nazariyasi
 
Psixoanaliz davolash metodi sifatida yuzaga kelgan, lekin keyinchalik 
psixologik faktlarni to‘plash vositasi deb qabul qilingan, bu esa butun bir oqim, 
yo‘nalish va tizim uchun asos bo‘lib xizmat qilgan.