Namangan davlat universiteti pedagogika fakulteti maktabgacha ta

8-MAVZU: AFRIKA DAVLATLARIDA TA`LIM MUAMMOLARI 

Reja: 

1. Afrika davlatlarining ta’lim muammolari. 

2. Jazoir va Habashistondagi ta’lim muammolari.  

3.Afrika ta`lim tizimining qiyosiy taxlili 

 

Mustamlakachilik davrida  Afrika  davlatlarida Yevropaliklar ko’plab 

maktablarni tashkil etdilar. Ammo u yerda asosan badavlat oilalarning farzandlari 

o’qitilar edi. Bu davlatlarda  aholi sonining tez sur’atlar bilan o’sishi, ta’lim uchun 

to’lanadigan  haqning  doimo  o’sib  borishi,  malakali  mutaxassislarning 

yetishmasligi ta’lim taraqqiyotiga to’sqinlik qilmoqda.  

Uzoq vaqt davomida Afrika davlatlari Yevropa davlatlarining mustamlakasi 

bo’lganligi bois hali ham ko’pchilik mamlakatlarda ta’lim ingliz, frantsuz, portugal 

tillarida olib boriladi.  

Jazoir-  Afrika  shimolidagi katta davlat. Jazoir davlati hukumati yildan-

yilga ta’lim sohasi islohatlari uchun tobora ko’proq mablag’ sarf etsa-da, haligacha 

15 va undan katta yoshdagilarning 45%gina o’qish va yozishni biladi. Jazoir 

qonunlariga ko’ra barcha 6dan 15 yoshgacha bo’lgan bolalar maktabda ta’lim 

olishi shart. Ushbu talabga muvofiq 90%dan ortiq bolalar boshlang’ich maktabga 

boradilar. Biroq ularning faqatgina 1\3 qismi o’rta maktablarda ta’lim olishni 

davom ettiradi. Mamlakatdagi eng katta universitet Jazoir universiteti bo’lib, unda 

17.000 talaba tahsil oladi. 

Habashiston (Nigeriya)- g’arbiy Afrika davlati. Aholisining soniga ko’ra 

dunyoda 10-o’rinda, Afrika qit’asida 1-o’rinda turadi. Aholi soni 102 milliondan 

ortiq. Habashistonlik kattalarning 1\3 qismigina savodli. Mamlakatda maktab va 

o’qituvchilar yetishmaydi. SHunga muvofiq qonun ham ta’lim olishni 

majburiyatga aylantirmagan, ya’ni mamlakatda majburiy ta’lim mavjud emas. 15 

million bolalargina boshlang’ich maktablarga boradilar. SHularning faqatgina 3,5 

millioni o’rta maktablarda ta’lim olishni davom ettiradi. Nigeriyada 25ta 

universitet mavjud.  

1975 yilda Habashiston xukumati barcha hohlovchilarga bepul boshlang’ich ta’lim 

berish bo’yicha maxsus dastur qabul qilingan. SHunga muvofiq mamlakatda 

ko’plab yangi boshlang’ich maktablar qurildi. SHuningdek, mamlakatda yangi 

pedagogika, texnika institutlari, professional maktab va universitetlar qurildi.     

---

45