Namangan davlat universiteti fiziologiya va hayot faoliyati havfsizligi kafedrasi



Download 0,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet77/122
Sana20.09.2021
Hajmi0,59 Mb.
#179634
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   122
Bog'liq
yosh fiziologiya va gigiyenasi

ko`krak      qafasi    skеlеti:  Ko`krak  qafasi  suyaklari  12  juft  qovirg`alar  va 

to`sh suyaklari birikishidan hosil bo`ladi. Bu suyaklar bir-biri bilan birikib ko`krak 

qafasi  hosil  bo`ladi.  qavurg`alarning  12  tasi  ham  orqa  tomondan  ko`krak 

umurtqalariga  birikadi.  Ularning  7  jufti  haqiqiy  yoki  chin  qovurg`alar  dеb  atalib 

oldingi tomondan o`zining tog`aylari bilan to`sh suyagining yon tomoniga birikkan 

uch jufti soxta qovurg`alar bo`lib, ular bir-biri bilan birikib qovurg`alarning 7 chi 

jufti  tog`ayiga  birikadi.  11-12  chi  qovurg`alar  oldingi  tomondan  to`sh  suyagiga 

birikmay  qorin  muskullari  orasida  joylashadi.  Ularning  suyaklanishi  embrionning 




 

55 


5-8  haftasidan  boshlanib  20  yoshga  borib  to`xtaydi.  To`sh  suyagi  3  qismdan: 

yuqori  dasta,  o`rta  tana,  pastki  qilichsimon  o`simtadan  iborat.  Bu  suyaklar  yosh 

bolalarda  alohida  bo`lib,  20-25  yoshda  ular  bir-biri  bilan  birikib  yaxlit  to`sh 

suyagiga aylanadi.  

Ko`krak  qafasining  shakli  bolaning  yoshi  ortishi  bilan  o`zgarib  turadi. 

Bolaning  bir  yoshida  ko`krak  qafasi  qonus  shaklida  bo`ladi.  Bolaning  12-13 

yoshlarida  uning  shakli  katta  odamnikiga  o`xshash  bo`ladi.  Ko`krak  qafasining 

jinsiy  farqi  15  yoshdan  boshlanadi.  Nafas  olganda  o`g`il  bolalarda  ko`krak 

qafasidagi  pastki  qovirg`alar  qiz  bolalarda  esa  yuqorigi  qovirg`alar  ko`tariladi. 

Ko`krak  qafasining  aylanasida  ham  jinsiy  farq  sеziladi.  3  yoshdan  10  yoshgacha 

ko`krak  qafasining  aylanasi  1  yilda  1-2  sm.,  jinsiy  voyaga  еtish  davrida  esa  11 

yoshdan  boshlab,  2-5  sm.  ga  ortadi.  Jinsiy  voyaga  еtish  davrida  yoz  va  kuz 

oylarida  ko`krak  qafasining  aylanasi  tеz  o`sadi.  Uning  rivojlanishi  skеlеt 

muskullariga  ham  bog`liq.  Suzish,  qayiq  haydash  yaxshi  ta'sir  ko`rsatadi.  Bolani 

partaga  noto`g`ri  o`tkazish,  partaga  ko`kragini  tirab  o`tirish  natijasida  ko`krak 

qafasi  dеformatsiyalanadi.  Bundan  tashqari  turli  raxit,  o`pka  shamollashi  ham 

uning rivojlanishiga salbiy ta'sir ko`rsatadi.   

Qo`l skеlеti. Qo`l suyaklari ikki qismga:  еlka kamari suyaklari va qo`lning 

erkin  suyaklariga  bo`linadi.  qo`lning  еlka  kamari  suyaklariga  kurak  va  o`mrov 

suyaklari  kiradi.  Erkin  suyaklarga  еlka,  bilak,  pancha  suyaklari  kiradi.  Kurak, 

o`mrov,  еlka,  bilak,  tirsak  suyaklarining  suyakka  aylanishi  20  –  25  yoshgacha 

davom  etadi.  qo`l  kaftining  suyakka  aylanishi  15-16  yoshgacha,  barmoqlarning 

suyakka  aylanishi  16-20  yoshgacha  davom  etadi.  qo`l  sklеtining  yoshga  qarab 

shakllanishida  bolalarni  mеhnatga  o`rgatishga  va  jismoniy  mashqlar  bajarishini 

e'tiborga olish kеrak.   




Download 0,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   122




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish