Namangan davlat universiteti fizika-matematika fakul’teti kasb ta’limi kafedrasi

 
Rahbar lidermi yoki tashqilotchimi? 
Har bir jamoaning o‘z lideri – boshlig‘i bo‘ladi. Lider shu jamoa ichidan yetilib 
chiqishi kerak. Lider rasmiy va norasmiy bo‘lishi mumkin. Rasmiy lider yuqoridan 
tayinlanadi. Masalan, rahbarlar tayinlanadi. Norasmiy liderlar referent guruh 
boshliqlari, bo‘lishi mumkin. Tashqilotchilar ham norasmiy lider hisoblanadi. 
Liderlar o‘z ortlaridan boshqalarni ergashtira oladigan kishilardir. Ularda 
tashqilotchilik qobiliyatlari shakllangan bo‘ladi. 
Guruhdagi kishilar konformli, ya‘ni kelishuvchan, kechirimli bo‘lishlari lozim. 
Agar guruh uyushgan bo‘lsa konformlilik kuchli bo‘ladi. Jamoadagi shaxslar 
konformlilik asosida barcha ishlarni amalga oshirishlari mumkin. Guruh yoki 
jamoada kelishuvchanlik bo‘zilsa, muloqot to‘g‘ri amalga oshirilmasa konfliktlar - 
nizolar kelib chiqishi mumkin. Nizolar ikki xil bo‘ladi: a) shaxsiy adovatlar 
asosida kelib chiqadigan nizolar; b) xizmat (ish) yuzasidan kelib chiqadigan 
nizolar. Nizolarni bartaraf qilish rahbar - liderlarning qobiliyatiga bog‘liq. 
4. Ommaviy tusdagi psixologik hodisalar 
1. 
Vahima.
Inson psixikasiga xos ommaviy tusdagi hodisaga vahima kiradi. 
Vahima - qo‘rqishning namoyon bo‘lishidan iborat bo‘lib, uyushmagan guruhni 
qamrab olsa, o‘zaro taqlid qilish natijasida kuchayib ketadi. Guruhlar ichki 
jihatdan uyushgan bo‘lsa vahima sekin tarqaladi. Masalan: 1966 yilgi Toshkent 
zilzilasi davrida vahima gaplar juda ko‘p tarqalishi oqibatida ko‘pchilik kishilar 
o‘ylariga kira olmay ko‘chalarda yashaganlar. Yadro vahimasi, uchar tarelka, 
ko‘rinmas odam, boshqa planetaliklarning kelish vahimasi ommaviy tus olib 
ketadigan 
hodisalardir. 
Hozirgi 
bozor 
iqtisodiyoti 
davrida 
ocharchilik, 
qimmatchilik, iqtisodiy tanqislik vahimasi kishilarni qo‘rqitadi. 
2.