Naftion kislota (natriyli tuzi)

Savollar va topshiriqlar

1. 
   Azotni aniqlashda sodir bo’ladigan reaksiya tenglamalarini yozing.
   
2. 
   Natriy sulfid va qo’rgoshin (II)-nitratning o’zaro ta’sir reaksiya tenglamasini yozing.
   
3. 
   Xlorni aniqlashda sodir bo’ladigan reaksiya tenglamalarini yozing:
   

9-laboratoriya ishi. Sirka kislotaning natriyli tuzidan metan olish


Kerakli asboblar: shtativ, probirkalar, gaz chiqarish nayi.
Kerakli reaktivlar: sirka kislotasining natriyli tuzi, natronli ohak, bromli suv, ka­liy permanganatning 1 % li eritmasi.
Havonchada yaxshilab maydalangan va aralashtirilgan bir og’irlik qism suvsiz sirka kislotaning natriyli tuzi va ikki og’irlik qism natronli ohakdan reaksion probirkaga solib og’zini gaz chiqarish nayi o’rnatilgan tiqin bilan berkitamiz va shtativga qisqich yordamida deyarli gorizontal holatda o’rnatamiz (17-rasm).

17-rasm. Metan olish qurilmasi


Avval probirkani bir tekisda sekin qizdiramiz, keyin reaksion aralashma qorayguncha qattiq qizdiramiz. Ajralayotgan gazni 2 - 3 ml bromli suv va kaliy permanganatning 1% li eritmasidan o’tkazamiz. Buning uchun gaz chiqarish nayining ikkinchi uchini avval bromli suv, keyin kaliy permanganat eritmasi solingan probirka tubiga tushiramiz. Bunda eritmalarning rangi o’zgarmaydi. Demak, alkanlar oddiy sharoitda galogenlanish va oksidlanish reaksiyalariga kirishmaydi.
Ajralib chiqayotgan gazni nay uchida yoqib ko’rsak u zangori alanga berib yonadi. Bu yonayotgan gazning to’yingan xarakterini bildiradi.
CH₄+2O₂ CO₂+H₂O
Savollar va topshiriqlar

1. 
   C₅H₁₂ tarkibli alkanning izomerlarini va xalqaro nomlarini yozing.
   
2. 
   Butan molekulasidagi uglerod va vodorodning foiz miqdorini aniqlang.
   
3. 
   Butanning turli sharoitda oksidlash tenglamalarini yozing.
   
4. 
   2-metilpropanni galogenlash, nitrolash, sulfoxlorlash, sulfooksidlash reaksiya tenglamalarini yozing va sharoitlarini ko’rsating.
   
5. 
   Butanning fizik xossalarini so’zlab bering.
   
6. 
   Etilenning polimerlanish reaksiyasini yozing va sharoitini ko’rsating.