N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov, R. S. Bekjonov, A. I. Abdirazakov

ABSORBSIYA (YUTILISH) - eritma yoki gaz aralashmasidagi modda (absorbat) larning qattiq yoki suyuq jism (absorbent) larga yutilishi. Gazlarning suyuqliklarida absorblanishidan neftni qayta ishlash, koks-benzol va boshqa sanoat sohalarida foydalaniladi. Absorbtsiyaga qarama-qarshi jarayon desorbtsiya deyiladi. U eritmaga singigan gazni ajratib olish va absorbentni regeneratsiya qilishda foydalaniladi.
ADSORBENTLAR - qattiq yoki suyuq moddalar. Ularning zarrachalari yuzasida adsorbtsiya hodisasi-moddalar va ular bilan birga bo'lgan gazlar yoki aralashmalarning yutilishi. Silikagenlar, aktivlashtirilgan ko'mirlar, ba'zi oksidlar yaxshi adsorbent hisoblanadi.
ADSORBTSIYA - eritmadagi moddalar va gazlarning qattiq jism yoki suyuqlik sirtiga yutilishi (adsorbtsiya). Adsorbtsiyalanadigan modda adsorbat, adsorbtsiyaga o'tadigan jins “adsorbent” deyiladi. Adsorbtsiya suv, gazlarni tozalashda qo'llaniladi.
GAZNI ADSORBTSION TOZALASH - nordon komponent (H2S, CO2) larni, oltingugurt, organik birikma va boshqa aralashmalarni adsorbent orqali singdirib selektiv yo'l bilan so'rib olish. Bu neft va gaz ishlab chiqarish korxonalarida keng foydalaniladi.
SUVNING GAZ TARKIBI TAHLILI - suvda erigan gazlarni tahlil qilish. Ularning miqdori gaz hajmining yig'indisiga nisbatan foizlarda yoki mg/l da ifodalanadi.
YER OSTI SUVLARI TAHLILI - suvning kimyoviy va gaz tarkibini, sifatini, fizik, biologik va texnik xossalarini aniqlash. Kimyoviy tahlil yo'li bilan vodorod kontsentratsiyasi, suv mineralizatsiyasi, mikroelementlar, kamyob elementlar, shuningdek radioaktiv elimentlar miqdori aniqlanadi. Suvda erigan gazlar, og'ir uglerodlar va geliyning miqdori hajmi foizda yoki mg/l da ifodalanadi. Fizik xossalaridan suvning solishtirma og'irligi, zichligi, harorati, tiniqligi, rangi, mazasi, xidi aniqlanadi. Suvning biologik xossalari bakteriologik usullar bilan ifodalanadi. Suvning texnik xossalaridan suvdagi ionlarning koagulyatsiyasi, zangsizlanish qobilyati, suvning siziluvchanligi, yemiruvchanligi va yumshatuvchanligi o'rganiladi.