|
Ijtimoiy texnologiyalar strukturasi31
Sinflar
|
Turlar
|
|
|
1. Maxsus sotsiologik nazariya
|
1. Amal qilish xarakteriga ko‗ra:
|
ko‗rinishi bo‗yicha.
|
strategik;
|
2. Jamiyat hayoti sferasiga ko‗ra:
|
taktik;
|
iqtisodiy;
|
operativ.
|
siyosiy;
|
2. Vaqtiga ko‗ra:
|
ijtimoiy;
|
uzoq muddatli;
|
ma‘naviy;
|
o‗rta muddatli;
|
ekologik;
|
qisqa muddatli.
|
ijtimoiy-madaniy.
|
3. Obyektning ijtimoiy yetuklik
|
3. Ijtimoiy bilimlar darajasiga
|
darajasiga ko‗ra:
|
ko‗ra:
|
past;
|
3.1. Makroijtimoiy:
|
o‗rta;
|
metodologik;
|
yuqori.
|
milliy;
|
4. Ijtimoiy samara va amaliy
|
ko‗chiriladigan;
|
samaradorlik darajasiga ko‗ra:
|
innovatsion;
|
uzoq davr samara bilan;
|
kreativ.
|
o‗rta samara bilan;
|
3.2. Mikroijtimoiy:
|
past samaradorlik.
|
jamiyat fikri;
|
5. Metodikaga ko‗ra:
|
ijtimoiy kafolat;
|
prognozlash;
|
ijtimoiy talabning qoniqarliligi;
|
ijtimoiy diagnostika;
|
|
|
Вергилес Э.В. Менеджмент (практические навики): Учебное пособие – M. 2010. – C. 80.
246
ijtimoiy adaptatsiyaning nazorat
|
modellashtirish;
|
qilinishi.
|
loyihalashtirish;
|
4. Boshqaruv darajasiga ko‗ra:
|
rejalashtirish;
|
global;
|
ijtimoiy nazorat.
|
mintaqaviy;
|
6. Ijtimoiy harakatning shaxsiylik
|
milliy;
|
turiga ko‗ra:
|
hududiy;
|
o‗z-o‗zini o‗qitish;
|
mahalliy.
|
o‗z-o‗zini tarbiyalash;
|
5. Belgilanganligiga ko‗ra:
|
o‗z-o‗zini moslashtirish;
|
ilmiy;
|
o‗z-o‗zini ifodalash;
|
informatsion;
|
o‗z-o‗zini boshqarish.
|
qonun muhofazasi;
|
|
resurslar himoyasi.
|
|
6. Shaxsiylik.
|
|
|
|
Ijtimoiy olamning o‗zgarib turuvchi hayot dinamikasi bizning oldimizga aynan bugungi masalalarni hal qilishda yangi va zamonaviy texnologiyalarni ishlab chiqishni talab qilib qo‗yadi.
Bu texnologiyalar innovatsiya nomini oldi. Shtatsiz holat har doim innovatsion munosabatni talab qiladi.
Ijtimoiy injeneriyaning barcha pog‗onalari faqatgina yaxshi tashkilotda samarali va yo‗lga qo‗yilgan bo‗lishi mumkin. Bir pog‗onadan keyingi pog‗onaga o‗tish uchun bir pog‗onaning material va usullaridan foydalaniladi. Boshqaruv qarorlarini ishlab chiqish va tashkilotda ularning bajarilishi ko‗p tomonlama ijtimoiy boshqaruvning metod va formalaridan foydalangan holda tashkilotning boshqaruv munosabatlarini aniqlab beradi.
Boshqaruv tizimi bilan faoliyatning zaruriy soha va darajasi hisobi, subyektlarning o‗zaro ta‘siridagi boshqaruvning shakllari, vositalari va metodlari, boshqaruvchi-boshqariluvchi, boshqaruv jarayonida ijtimoiy munosabatlarning vujudga kelishi sifatida ijrochilik, tarbiya masalalarini boshqaruv tizimi bilan o‗zaro aloqador va o‗zaro ta‘sirda bo‗lgan -
247
boshqaruv sotsiologiyasida ko‗rib chiqiladi. Bulardan kelib chiqqan holda, boshqaruv sotsiologiyasi obyekti boshqaruvning o‗zaro ta‘sir tizimi, predmeti esa ularda boshqaruv munosabatlarini shakllantirish hisoblanadi.
Ijtimoiy texnologiyalar ijtimoiy subyektlarning yashash sharoitini yaxshilash maqsadida obyektga ta‘sir etishning turli xil yo‗llarini ilmiy asoslangan holda ta‘minlaydi. Ijtimoiy kenglikda hayotning dinamik o‗zgarishi hozirgi muammolarga mos ravishda yangi texnika va texnologiyalarni yaratishni talab qiladi. Shunday qilib, ijtimoiy injeneriya ijtimoiy menejmentning vositasi hisoblanadi va u jarayonlarning mantiqiy bog‗langan zanjiridan tashkil topadi va mabodo ushbu zanjir ketma-ketligida bironta bosqichi buzilsa yoki yaxshi saqlanmasa to‗g‗rilab bo‗lmaydigan natijalarga olib kelishi mumkin.
Qisqa xulosalar
Ijtimoiy muhandislik faoliyati ketma-ket mantiqiy bog‗langan jarayonlardan iborat bo‗ladi. Ijtimoiy obyektni modellashtirish turli xil modellarni tanlash bilan bog‗liq: ekstropolyatsiya modeli, faktorli (analitik) model va evristik o‗yinli model. Ijtimoiy loyihalashtirish - bu shunday bir loyiha faoliyatiki, u ijtimoiy reallik bilan bog‗liq ravishda turli xil idealliklarga monand tashkil etiladigan, ijtimoiy loyiha deb ataladigan loyihali faoliyatdir. Xohlagan boshqaruv qarori, reallikni o‗zgartirishga qaratilgan, har doim o‗zgarishning idealini hisobga olishni talab qiladi.
248
Nazorat savollari
«Ijtimoiy injeneriya» tushunchasi nima?
Nima uchun «ijtimoiy injeneriya» tushnchasi turli olimlar tomonidan turlicha qabul qilinadi?
«Ijtimoiy injeneriya»ning ustunlik va kamchiliklari nimadan
iborat?
Ijtimoiy obyektni modellashtirish nimadan iborat?
Ijtimoiy rejalashtirishda nimani tushunasiz?
Ijtimoiy texnologik ta‘sir etish usullari nimadan iborat?
249
Do'stlaringiz bilan baham: |
