N qodirov, I. M. Fayzullaev, K. S. Shamsiev qozon qurilmalari

Zamonaviy IES eng yirik suv iste'molchilaridan biridir. Masalan, Davlat issiqlik elektr stansiyalarda (DIES) 1 kVt(s elektr energiyani ishlab chiqarishi uchun 0,12 tonnadan ziyod suv kondensatorda bug'ni kondensatlanishiga sarflanadi, bu DIESdagi hamma iste'mol qilinadigan suvning 97-98% ni tashkil qiladi. Qolgan suv texnologik ehtiyojlar uchun: qozon va issiqlik tashuvchilarni ta'minlashga qo'shimcha suvni tayyorlashga, mazutni isitish va parchalashga, qurilmani yuvishga, kulning gidrotransporti va boshqalarga sarflanadi.
Zamonaviy IESlarda quyidagi oqava suv turlari mavjud: turbina kondensatorlarining sovutish suvlari;
kondensat tozalashdan va suv tayyorlash qurilmalaridan qayta ishlangan va yuvilgan suvlar;
neft mahsulotlari bilan ifloslangan suvlar;
oltingugurtli mazutda ishlaydigan qozonning tashqi qizdirish yuzalarini va isitgichlarni yuvishdagi suvlar;
asosiy qurilmani kimyoviy yuvish va konservasiyalash-dagi suvlar; gidrokulni xalos etadigan suvlar;
yoqilg'i tayyorlash traktlari xonalarini gidravlik tozalashdagi suv; elektr stansiyalarning joylardagi yomg'ir suvlari; kommunal-maishiy va xo'jalik suvlari.
Oqava suvlarni suv havzalariga tashlanishi ulardagi suvni ifloslanishiga, ularning organoleptik xususiyatini (rangi, hidini, ta'mini, sanitar tadbirini o'zgarishiga, kislorodni biologik iste'mol qilinishiga, kislorodning konsentrasiyasini PH qiymatiga) hamda flora va faunani nobud bo'lishiga (tashlanayotgan qo'shimchalarning zaharli ta'siri tufayli) olib keladi. Suv havzalarining me'yorida bo'lishi uchun ulardagi zararli moddalarning REM deb nomlanadigan konsentrasiyasi ma'lum qiymatdan oshmasligi lozim. suvning harorati Suv havzalariga etarlicha ta'sir o'tkazadi, chunki uni ko'tarilishi bilan barcha oksidlanish jarayonlari tez jadallanib boradi, kislorodning konsentrasiyasi va PH pasayadi (PHHing qiymati 6,5-8,5 oralig'ida bo'lishi lozim).