N. N. Zaripov kompyuter grafikasi

Qatlamlarga doir mashq №2. PhotoShopga yon oyna suratini yuklab olamiz. Uni to`liq ajratib, nusxalaymiz. Yangi surat yaratamiz. Uning o`lchamlari yon oyna surati o`lchamlari kabi bo`ladi. Yangi suratga yon oyna suratining nusxasini joylaymiz (quyidagi 1-rasm). Yon oynadagi mototsiklchilarning tasvirini oddiy arqon yoki magnitli arqon uskunasi bilan ajratib olamiz. Klaviaturadagi Delete tugmasini bosib, ajratilgan bo`lakni o`chirib tashlaymiz (2-rasm). Mehmonxona suratini yuklab, undan nusxa olamiz. Nusxaning o`lchamlarini kichiklashtirib, yon oyna ustiga qo`yamiz (3-rasm).

6.2.24-rasm. Qatlamlar bilan ishlash.

Mehmonxona va avtomashina suratlari joylashgan qatlamlarning o`rnini almashtiramiz. Buning uchun qatlamlar palitrasini ochamiz. Слой 1 degan yozuv ustiga yoki u joylashgan havorang to`rtburchak ustiga sichqonchani olib kelib, chap tugmasini bosib turib, yuqoriga sudraymiz. Слой 2 yozuvi tepasida chiziq paydo bo`lishi bilan sichqoncha tugmasini qo`yib yuboramiz.

122

6.2.25-rasm. Qatlamlar bilan ishlash.

Kanallar va filtrlar haqida ma’lumot

Ranglar tizimida har bir rang bir nechta tashkil etuvchiga ajratiladi. RGB tizimida ranglar qizil, yashil va ko`k tashkil etuvchi ranglarga ajraladi. Tasvirning har bir pikseli o`z rangiga ega va barcha piksellar uchun bu ranglarning tashkil etuvchilarini qo`lda aniqlab chiqishning deyarli iloji yo`q. PhotoShop bu yerda ham yordamga keladi. Uning Каналы (Kanallar) palitrasi aynan shu maqsadga xizmat qiladi.

6.2.26-rasm. Kanallar palitrasi.

Biror rasmni yuklab olib, Каналы (Kanallar) palitrasini ochamiz. Buning uchun asosiy menyuning Окно (Oyna) bo`limidagi Каналы (Kanallar) bandini tanlaymiz. Palitraning RGB tizimi uchun ko`rinishi quyida keltirilgan. Rasmda faqat bitta tashkil etuvchini qoldirish uchun unga mos kanalni qoldirib, qolganlarini yopish kerak. Buning uchun bu kanalga mos qo`shtugmani bosish yetarli. Qizil kanalga Ctrl+3, yashil kanalga Ctrl+4, ko`k kanalga Ctrl+5 qo`shtugmalari mos qo`yilgan. Ularni navbatma-navbat bosib, rasmning o`zgarishini kuzatamiz.

123

6.2.27-rasm. Kanallar bilan ishlash.

CMYK ranglar tizimiga mos keluvchi kanallar quyidagi rasmda keltirilgan.

Ularni ko`rsatish uchun tasvirning ranglar tizimini o`zgartirish kerak bo`ladi.

Buning uchun asosiy menyuning Изображение (Tasvir) bo`limining birinchi bandi

• 
  Режим (Tartib) ni, paydo bo`lgan yangi menyudan CMYK bandini tanlaymiz. Kanallarga yangisini qo`shish mumkin. Bunday kanallardan biri alfa kanal deb ataladi. Alfa kanallar tasvirning bir qismini ajratib olish uchun ishlatiladi. Filtrlar PhotoShopning yana bir kuchli tomonidir. Filtr deb oldindan belgilab qo`yilgan algoritm bo`yicha tasvirni qayta ishlashga aytiladi. Filtrlar asosiy menyuning
  

Филыр (Filtr) bo`limida yig`ilgan. Bu bo`limning bandlari quyidagi rasmda keltirilgan:

6.2.28-rasm. Filtrlar bilan ishlash.

124

Bo`limning birinchi yarmida ko`p ishlatiladigan filtrlar va ularga mos qo`yilgan qo`shtugmalar keltirilgan. Bo`limning ikkinchi yarmida qolgan filtrlar 10 ta guruhga bo`lib chiqilgan. Oxirgi band yordamida internetdan yangi filtrlarni yuklab olish mumkin. Filtrlarning qo`llanishiga misollar quyidagi rasmlarda keltirilgan. Bu filtrlar Стилизация (Stillashtirish) guruhining Выделение края (Chetini ajratish) va Тиснение (O`yib chiqish) filtrlaridir:

6.2.29-rasm. Filtrlarning qo`llanilishi.