N. N. Rasulova z. Q. Jumayeva

k o 'p r o q sa m a r a
beradigan ishlab chiqarish vositalari 
qo'llaniladigan b o 'ls a , intensiv suratda kengaygan takror ishlab chiqarish yuzaga 
keladi.
O 'zb ek isto n sanoatida ana shu ikki y o 'ld a n oqilona foydalanish natijasida 
ishlab chiqarishning sam aradorligi bosqichm a-bosqich o 'sib bonnoqda.
Sam aradorlik so 'zi - bu eng k o 'p uchraydigan um um iy tushunchalardan biri 
bo 'lib , iqtisodiy-ijtim oiy taraqqiyotning xilm a-xil sohalarida ju d a keng ishlatiladi. 
M asalan, ijtim oiy ishlab chiqarish sam aradorligi, m ehnat sam aradorligi, o ’qish va 
o 'q itish sam aradorligi, davolash va davolanish sam aradorligi, qabul qilingan qonun 
va qoidalar ham da yechim larning sam aradorligi va hokazolar.
Sam aradorlik sanoat ishlab chiqarish faoliyatining « k o 'zgusi» hisoblanadi. 
Bu « k o 'zgu»da ishlab chiqarishning barcha natijalarini k o 'rish m um kin. M a'lu m k i, 
har bir tarm oq, korxona, qolaversa, har bir shaxs o 'z ishlab chiqarish faoliyatida 
m aksim um foyda olishga intiladi. U ning uchun m a 'lu m xarajatlar qiladi. A na shu 
foyda bilan xarajatlar o 'rtasid ag i farq tarm oq va korxona faoliyatining « k o 'zg u si»
b o 'lg a n sam aradorlikda k o 'z g a tashlanadi. Ishlab chiqarishning eng yuqori 
sam aradorligi ishlab chiqarish xarajatlarini m inim allashtirishdan iborat.
Bozor m unosabatlari sharoitida sam aradorlikning alohida o 'rn i m avjud. 
Bozor iqtisodiyoti natijalilikni, foydalilikni taqozo etadi. Tartibli bozorga 
asoslangan iqtisodiyotda eng kam resurs sarflab k o 'p natijaga erishish zarur. 
M ahsulot ishlab chiqarish jaray o n id a 5 turdagi resurslar tizim i harakatda b o 'lad i: 
a) 
m oddiy resurslar, b) m ehnat resurslari, v) m oliyaviy resurslar, g) energetik 
resurslar, d) axborot resurslari, y a 'n i inform atsion resurslar. M ana shu resurslardan 
oqilona foydalanib, ishlab chiqarishning sam aradorligini oshirish m um kin. B unday 
faoliyat ishlab chiqarish sam aradorligini oshirish y o 'n alish id a m uhim aham iyat 
kasb etadi. Sanoat ishlab chiqarishi sam aradorligini oshirishning aniq-ravshan 
yo'nalishlari O liy M ajlis tom onidan qabul qilingan qonunlar, Prezident farm onlari