N. N. Rasulova z. Q. Jumayeva

O b = S b + X t +Xm
Bu baho korxona (firm a)ning asosiy ishlab chikarish fondlarini sotib olish 
va ishga tushirish uchun qilgan hakikiy xarajatlarini ifodalaydi. B u k o ’rsatkich 
korxona (firm a) balansida xisobga olinadi. H ozirigi kunda am aliyotda asosiy 
vositalarning korxona balansi va hisobotlarida aks ettiriluvchi (y a'n i, boshlang'ich, 
bclgilangan tartibda o 'tk azilu v ch i qayta baholashdan keyin esa tiklanish), hisobga 
olish qiym ati balans qiym ati deb ataladi.
A m m o asosiy fondlam ing dastlabki to ’la qiym at orqali bclgilangan bahosi 
ulam ing hajm ini va turli yillarda k o ’rib ishga tushirilgan korxona (firm a)lar asosiy 
fondlarini taqqoslashda etarli em as, shuning uchun asosiy fondlam i baholashda 
qiym atini qaytadan tiklash orqali belgilangan bahodan foydalaniladi.
Tiklanish qiym ati bo'yicha
- asosiy fondlar yoki u lam ing biron-bir qism ini 
(binolar, qurilm alar, m ashinalar, ishlab chiqarish uskunalari va hokazo) hozirgi 
paytdagi inflyatsiya va boshqa om illam i hisobga olgan holda baholash. 
Baholashning bu usuli o b 'ek tn in g hozirgi paytdagi qayta ishlab chiqarish davrida 
qancha turishini k o 'rsatad i. K orxona asosiy fondlarining tiklanish qiym ati, taftish 
va inventarizatsiya paytida, m am lakat m iqyosida va davlat chora-tadbiri sifatida 
esa, asosiy fondlam i qayta baholash paytida am alga oshiriladi. Tiklash qiym ati 
qiym atni hozirgi baholarda ifodalanishidir: qurilish m ateriallarining hozirgi 
bahosida, hozirgi vaqt transport xarajatlarida va h.k. Bu baho asosiy fondlarni 
qayta baholash natijasida q o ’yiladi.
Q oldiq qiym ati bo 'yicha -
asosiy fondlam ing eskirishini inobatga olgan holda, 
birlam chi va qayta tiklash qiym atlari o 'rtasid ag i farq k o 'rin ish id ag i baholashdir. 
Boshqacha qilib 
aytganda, bu asosiy fondlam ing 
ishlab chiqarilayotgan 
m ahsulotlarga 
hali 
o 'tk azilm ag an
qism idir. 
K orxonalar 
tom onidan 
foydalanilm aydigan ham da hisobdan chiqarish yoki sotib yuborish m o'ljallangan 
asosiy fondlar ham , k o ’pincha qoldiq qiym ati b o 'y ich a, m azkur x o 'jalik yilidagi 
narxlarda baholanadi.