N iz o m iy n o m id a g I to sh k en t davlat ped a g o g ik a universiteti mamasoli jumaboyev

ta’rifi»da Vlas ismli bola misolida yolg'onchilik, kattalami aldash, ko'z
bo'yamachilik, dars qilmaslik, kitob o'qimaslik, beg'amlik, pokiza
bo'lmaslik, yuvinib-taranib yurmaslik, ota-ona va muallimlami aldashlik
ko'ngilsiz oqibatlarga olib kelishi, natijada maktabda yaxshi o'qimagan,
yolg'onchi bolalarning kelajakda taqdirlari mudhish bo'lishini lo'nda qilib
ko'rsatib beradi.
Vlas ishyoqmas-dangasaligi tufayli dars qilmaydi, ko'p uxlaydi,
darslarda davomati yomon, savodsiz, boz ustiga yolg'onchi, o'z taqdiri,
o'z kelajagi uchun kurashmaydi. U o'sib-ulg'ayganda bunday dangasa,
ishyoqmas boladan hamma nafratlanadi, jirkanadi. Mana o'sha ishyoqmas
bola zavodda ishchi:
Ko'rsatib Vlas basharasini
Chiqardi ishning pachavasini,
Boshqalar ishni qilishar qoyil,
Progulkinchi kechikar doim.
Bir oy ichida qiziq ish bo'ldi,
Ishdan haydaldi, dumi tugildi.
Shoirning ta’biri bilan aytganda, bunday noxushlikning asosiy sababi
o'qimaganlikda, ishyoqmaslikda. Shoir bolalami bu kuyga tushib
qolmaslikka:
SizJar o'xshamang aslo Vlasga
Quvonib o'ting Yangi klassga,
— kabi misralar bilan da’vat etadi.
Shoir she’riyatida mehnat va qurilish mavzusi ham asosiy o'rinlardan
birini egallaydi. U bolalarga ishlab chiqarish jarayonining asoslari haqida
poetik tushuncha beradi. Shoir eng oddiy bir o'yinchoq yasash tasviri orqali
foydali mehnatning ijtimoiy mohiyatini ochishga intiladi. Bunday g'oya
shoirning «Kim bo'lsam ekan», «Uchqur ot» she’rlarida o'z aksini topgan.
Ayniqsa, «Kim bo'lsam ekan?» asarida shoir mehnatsevar ishchi, ko'rkam,
shinam uylar yasovchi muhandis, qo'rqmas, botir uchuvchi va chaqqon