N iz o m iy n o m id a g I to sh k en t davlat ped a g o g ik a universiteti mamasoli jumaboyev

harakat qiladi. Uning qo'lidan duradgorlik ishlari ham kelar edi. Shuning
uchun u yozuv taxtasi, parta yasab, barcha o'quv jihozlarini o'zgartiradi.
Bu yerda o'qiydigan bolalarning asosiy ko'pchiligini kambag'allaming
bolalari tashkil etganligi sababli muallim boy-badavlat do'stlarining
ko'magida «Jamiyati xayriya» tashkil etadi. Bu bilan bolalarga kiyim-bosh,
oziq-ovqat, daftar, qalam bepul berilishini ta'minlaydi.
Avloniy ochgan maktabning shuhrati tobora ortib, o'quvchilarning
soni ko'paya boradi.
Abdulla Avloniy o'zi tashkil qilgan maktabda bolalar diqqatini asosiy
fanlarga qaratib, ulaming tezda savodini chiqarishga va aniq fanlardan
bahramand etishga harakat qildi. U bolalarga jo'g'rofiya, tarix, adabiyot,
til, hisob, handasa, hikmat (fizika) kabi fanlardan ma’lumotlar berdi.
1907 
yilda «Shuhrat» deb nomlangan ro'znoma tashkil etdi va uning
sahifalarida mehnatkash xalq manfaatlarini himoya qilishga doir fikrlami
taig'ib etdi. Jumladan, ro'znomaning birinchi sonida: «Matbuot har insonga
o'z holini ko'rsatuvchi, ahvol olamdan xabar beruvchi, qorong'u kunlami
yorituvchi, xalq orasida fikr tarqatuvchi, ilm, ittifoq, hikmat g'oyalarini»
yoyuvchidir, deb yozgan edi.

---

Abdulla Avloniy «Adabiyot yoxud milliy she'rlar» deb nomlangan to‘rt
qismdan iborat bo‘lgan darsligida yoshlami maorif, madaniyatga chorlaydi,
yaramas xulq-odatlami esa tanqid qiladi.
0 ‘sha davr xalq pedagogikasida Abdulla Avloniyning «Birinchi muallim»
— «Alifbo», «Ikkinchi muallim» — «0‘qish» kitoblari katta rol o‘ynadi.
Bu kitoblarda Avloniy o'tmish adabiyotimizning eng yaxshi an’analarini
davom ettirdi, ilm va ma’rifatning ahamiyatini yangichasiga talqin etdi.