N. I. SodIqova, E. a. KorNIyenko, M. d. XoShimxodjayEva Shaxsiy KoMPyuter va ofis qUrilmaLarIGa texnik xizmat ko‘rSatish

. aXBoroTNI hUjjaTLaShTIrISh
voSITaLarI
Kompyuter xotirasidagi axborotlarni hujjatlashtirishning aso-
siy vositasi printerlar hisoblanadi. Bu ma’lumotlarni ASCII-
kodlarini, bitli ketma-ketliklarni va ularga mos ravishda belgi-
larni o‘zgartiruvchi va ularni qog‘ozda qayd qiluvchi qurilma – 
ShK dan axborotni chiqarish qurilmasidir.
Printerlarning asosiy tavsiflari quyidagilar:
 
–
aniqligi 
(
razreshenie
) – bu bir dyuymda (dpi) joylashgan 
ele mentar nuqtalar soni, zichligi qancha katta bo‘lsa, tasvir 
detallari bosmaga shunchalik aniq chiqariladi;
 
–
bosma tezligi 
– bu bir soniyada bosmaga chiqariladigan 
belgilar soni (cps – characters per second), varaqli bosma-
da esa – bir minutda bosmaga chiqariladigan sahifalar soni 
(ppm – pages per minute).
5.1. Printer va bosmaga chiqarish 
 
texnologiyalarining tasniflanishi
Printerlarni guruh va tiplar bo‘yicha tasniflashda bir qancha 
tayanch belgilardan foydalaniladi. Axborot tashuvchilardagi 
tasvirlarning elementlarini shakllantirish ketma-ketligiga qarab 
barcha bosmaga chiqarish qurilmalarini uchta asosiy guruhga 
ajratish mumkin: ketma-ket, satrli va sahifali (5.1-rasm). 
Birinchi guruhga tegishli printerlarda elementlarni (nuqtalar, 
dog‘lar, belgilar) bosmaga chiqarish ketma-ket ravishda amalga 
oshiriladi. Satrli printerlarda tasvir satrma-satr (satrlar bo‘yicha) 
shakllanadi. Sahifali qurilmalarda tasvir betma-bet (butun) 
shakllanadi.

---

87
5.1-rasm. 
Bosmaga chiqarish qurilmalarining tasvir elementlarini 
shakllantirish ketma-ketligiga qarab tasniflanishi.
Bosmaga chiqarish mexanizmining ishlash tamoyiliga 
qarab qurilmalarni