N. E. Avezov, Sh. K. Ismailov, B. G’. Samandarov, “Elektronika va sxemalar 1” fanidan O’quv qo’llanma

KETMA-KET TEBRANISH KONTURINI TADQIQ QILISH
Ketma-ket tebranish konturida kuchlanishlar rezonansi hodisasi ro' beradi.Kuchlanishlar rezonansi kuzatiladigan chastotaga f₀ rezonans chastota de iladi. 1-rasmda rektiv elementlar L,C va rezistiv qarshilik R lardan iborat ketma-1 ulangan tebranish konturining sxemasi tasvirlangan.

1 -rasm. Ketma-ket tebranish konturi

w chastotada konturning kompleks qarshiligi:

Z = R + jX = R + j(ωL – 1 / ωC) .

Konturdagi tok:

I = U / Z = U / (R + jX) .

Berilgan kuchlanish vat ok orasidagi fazalar siljishi:

φ = arctg [(ωL – 1 / ωC) / R] = arctg ( X / R) .

rezonans chastota —

co₀ rezonans chastotada kompleks qarshilik sof faol fe'l-atvorga ega Z_Q =R ; tok qo'yilgan kuchlanish bilan faza bo'yicha mos tushadi ф₀ = 0 ; tok o'zining eng maksimal I₀= U/R qiymatiga erishadi; konturning reaktiv qarshiligi bir-biriga teng

p kattalik konturning fe'l atvoriy qarshiligi deb ataladi.

Konturning rezonansli xossalari Q konturning aslligini tavsiflaydi:

Q konturning aslligi reaktiv elementlarda rezonans kuchlanishini qo'yilgan kuchlan - ishdan qancha marta oshganini ko'rsatadi.Asllikka teskari kattalik konturning so'nishi deyiladi :

Konturning chiqish kuchlanishlari konturning konturning har xil elementlaridan olin- ishi mumkin. Ushbularga muvofiq R, Сva L larga nisbatan zanjirning kuchlanish bo'yicha uzatish koeffitsiyenti qiziqish uyg'otadi. Ketma-ket konturning ACHT va FCHT lari:

Tebranish konturining muhim tavsifi - o'tkazish polosasidir. Mutloq o'tkazish polosasi deb shunday chastotalar diapazoniga aytiladiki, uning chegarasida uzatish

koeffitsiyenti eng yuqori qiymatiga taqqoslaganda ^ marta kamayadi, ya'ni eng yu- qori qiymatidan 0,707 ni tashkil qiladi.Mutloq o;tkazish polosasi:

∆f_А=f_В – f_Н ,
Bu yerda f_yvaf_p- yuqorigi va pastki chegaraviy chastotalar.
Nisbiy o'tkazish polosasi:

Mutloq va nisbiy o'tkazish polosasini asllik va so'nish orqali ifodalash mumkin:

.