N. B. D ilm u r o d o V, M. G. Karimov, Z. F. Norm uradova «hayvonlar morfologiyasi»

hayvonlaming yashaydigan azaliy tabiiy sharoitiga moslanuvchan-
1 
Victoria Aspinall.
Veterinary anatomy and Physiology. Textbook. New-
York, 2015.
2 Victoria Aspinall. Veterinary anatomy and Physiology. Textbook. New-
York, 2015.
125

---

ligi bilan bog£liqligi, ya’ni morfometrik ko‘rsatkichlarni tog'oldi-
tog‘ hududidagi hisori zotli qo'ylarda cho‘1 yaylovlaridagi qorako‘l
zotlilarnikiga qaraganda yuqori bo'lishi ilmiy tadqiqotlar natijasida
aniqlangan (N.B. Dilmurodov, 2011).
Barmoq suyaklar 
3 ta bo'g'im (falang) dan iborat 
(47-rasm).
I 
falang (ph I) kalta, naysimon bolib, keng proksimal uchida
chuqurlashgan bo'g'im yuzasi va sagittal ariqcha bo'ladi. Yon
tomonlarida esa boglovchi do'ngliklar bo'ladi.
I falangning tanasi distal uchiga tomon kichrayib boradi,
yuqorigi va yon yuzalari qavargan. Distal bo‘g£im g£altagi sagittal
ariqcha yordamida ikki qismga bo'lingan. Proksimal uchining
orqasida 2 ta kunjutsimon suyakchalar joylashadi.
II falang (ph II) qisqa naysimon bo'lib, proksimal uchida
bo'g'im chuqurchasi va sagittal tarog'i bo'ladi.
Distal uchida esa bo'g'im g'altagi hamda sagittal ariqchasi
bo'ladi.
III falang (ph III) uch qirrali piramida shaklida bo'lib, unda
proksimal yoki bo'g'im yuzasi, devor yuzasi va tuyoqcha yuzalari
farqlanadi.
Bu suyak qoramol va cho'chqalarda tuyoqcha, otlarda tuyoq,
itlarda tirnoq deyiladi.
Bo'g'im yuzasi sagittal taroq orqali ikki qismga bo'lingan.
Devor yuzasi kengaygan. Tuyoqcha yuzasi bukuvchi va tayanch
maydonchasidan iborat. Undan oldinda o'simta chiqadi. Har bir