N. A. Tashpulatova stomatologik

PULPITLARNI DAVOLASH
Pulpitlarni davolash. Pulpit kasalligini davolashdan asosiy maq-
sad tishning anatomik va funksional holatini tiklash. Pulpitlarni davo-
lashning barcha usullarini quydagi ko‘rinishda tizimlashtirish mumkin.

---

68
DAVOLASH USULLARI
 
 
 
PULPA FAOLIYATINI 
PULPANI OLIB TASHLASH
 
SAQLAB QOLISH 
(jarrohlik)
 
 
 
 
 TO‘LIQ 
QISMAN 
TO‘LIQ 
QISMAN
  (biologik)  (vital amputatsiya) 
(eksterpatsiya)   (devitalizatsiya)
 
 
 
(vital) (devital)
Biologik usulda davolash. Davolashning bu usuli tish pulpa sining 
to‘liq saqlanishini va hayotiy faolligini davom ettirishni ta’minlaydi. 
Davolash texnikasi klinik belgilarga qarab o‘ziga xos bo‘lishi mum-
kin. Tish kariyes kovagi charxlanayotgan paytda qo‘qqisdan pulpa 
bo‘sh lig‘i ochilib qolgan (travmatik pulpit) taqdirda, kariyes kovagiga 
so‘lak tushirmaslikka harakat qilish zarur. Tezlik bilan kovakni biror 
iliq antiseptik bilan yuvib, quritib jarohatlangan sohaga tarkibida gid-
ro oksi kalsiysi bo‘lgan pastadan qo‘yiladi. Kariyes kovagi suvli dentin 
bilan vaq tinchalik berkitiladi. Jarohatlangan tish 5–7 kun mo baynida 
bolani bezovta qilmasa, ikkinchi qat novda vaqtinchalik plom bani doi-
miy plomba bilan (18-rasm) almashtiriladi (chuqur karies davosiga 
qaralsin).
O‘tkir pulpitda birinchi murojaat payti-
da tish kariyes kovagi birmuncha kengay-
tirilib ochiladi. Kovak tub sathi dagi yum-
shoq dentin 3–4%li dikain 
ning suvdagi 
erit 
masi bilan yoki anes 
tezin kristallari 
yor damida 2–3 minut mobaynida og‘riqsiz-
lantiriladi. Shun dan keyin kariyes kovagi 
18-rasm. Pulpitlarni biologik usulda davolash:
1 – pulpa; 2 – davolovchi taglik; 3 – dentin; 4 – 
ajratuvchi taglik; 5 – plomba.

---

69
tub sathi va devorlaridan jarohatlan gan dentin to‘qi masi qavatma qavat 
ko‘chiriladi. Tish koronka bo‘sh lig‘i kichik shar simon bor yordamida 
ehti yotkorlik bilan ochi ladi. Bu hol umumiy o‘tkir diffuz pulpitda yal-
lig‘ langan pulpa kova gida yig‘ilgan ekssudatning oqib chiqishini va bir 
qadar pulpa to‘qimasida (qo‘yilgan davolovchi plomba ta’sirida) tikla-
nish jara yonlarini ta’minlaydi. Qisman (chega ralangan) o‘tkir pul pit da 
koronka bo‘sh lig‘ini ataylab ochish shart emas. Yallig‘lanish nati jasi-
da hosil bo‘lgan pulpa bo‘shlig‘idagi eks sudat shakllanmagan bo‘lib, 
anchagina keng ildiz kanallari orqali sizib oqib, pastga tushishi mum-
kin. Yupqa dentin qavati dentin yo‘llari orqali kovakka qo‘yil gan dori 
diffuz yo‘li bilan yallig‘langan pulpaga bemalol o‘tib, ta’sir ko‘rsatadi.