N. A. Tashpulatova stomatologik

JAROHAT OQIBATIDA KELIB CHIQQAN 
KASALLIKLAR
Og‘iz bo‘shlig‘i shilliq pardasi doimiy ravishda tashqi muhit va 
mexanik, termik, fizik ta’sir etuvchi omillar bilan to‘qnashadi. Yuqo-
rida qayd qilingan taassurotlar meyordan ortsa og‘iz bo‘shlig‘i shilliq 
pardasida o‘zgarishlar sodir bo‘ladi. O‘zgarish darajasi jaro hat lovchi 
ta’sirning turiga, davomiyligiga va ta’sir etilgan maydon to‘qi masiga 
bog‘liq. Jarohatlovchi faktorlarga quyidagilar kiradi:
 
– mexanik,
 
– termik,
 
– nur,
 
– kimyoviy.
MEXANIK SHIKASTLANISH
Og‘iz bo‘shlig‘i shilliq pardasining mexanik shikastlanishida o‘tkir 
va surunkali jarohat kuzatiladi. Og‘iz shilliq qavatining o‘tkir mexanik 
shikastlanishi o‘tkir ashyodan yoki kamdan-kam holda tishlab olinishi 
oqibatida paydo bo‘ladi. Shilliq pardada qon uyumi-gematoma va 
eroziya bo‘ladi. To‘qima ichidagi qon uyumida kuchsiz og‘riq paydo 
bo‘lib, 1–3 kun vaqt o‘tgach og‘riq yo‘qolib, o‘rniga ko‘kish – qoramtir 
rangda gematoma hosil bo‘ladi.
Agar jarohat o‘rniga takroriy shikastlanish kuzatilmasa, eroziya 
tezda epitelizatsiyalanadi. Tashxislash qiyinchilik tug‘dirmay di: bemor 
anamnezidayoq sababchi omil to‘g‘risida xulosa oydinlashadi. Davo-
lash uchun eroziya va kichkina yaralarda shikast lov chi omilni bartaraf 
qilishga qaratiladi va 0,25–0,5 % vodorod perikisi, 2 % bor kislota 
bilan chayqab, «A» vitaminli malhamlar surtiladi.

---

92