Н. А. Самиғов, Ф. Д. Жўраева, Сайдуллаев А. Б

ЎУМ 2020 йил “Қурилиш материаллари ва буюмлари” Н.А.Самиғов, Ф.Д.Жураева, Сайдуллаев А.Б. 
Ёнишдан сақлаш.
Ёғочларни ёнишдан асраш учун уларни сақлаш 
қоидаларига риоя қилиш, бино ва иншоотларда ишлатилганда олов 
марказидан узоқда бўлиши ёки ёнмайдиган материаллар- асбест картон ва 
асбестцемент тахтаси, турли сувоқлар билан қоплаш зарур. Хусусий 
холларда ёғочни ёнишдан асраш учун антипиренлар билан қоплаш ёки 
шимдириш керак. Антипирен сифатида бура, аммоний хлорид, натрийли ва 
аммонийли фосфоркислоталар, аммоний сулфат ишлатилади. Антипиренлар 
бўёқ ва паста сифатида кукун тўлдирувчилар киритилган ҳолда ишлатилиши 
мумкин. Ҳимоя қатлами мўйқалам ёки сепувчи мосламалар ёрдамида ёғочга 
қопланади. 
Антипиренлар ёғоч қизиганда унинг юзасида қаттиқ эриган парда ҳосил 
қилиши ва кислородни ички қатламларга ўтказмаслиги ёки баъзи 
антипиренлар юқори ҳароратда ёғочни ёнишдан асровчи газлар ҳосил 
қилиши мумкин. 
Зарурат бўлса, антипиренлар билан антисептикларни мутаносиб 
равишда аралаштириб ёғочни чиришдан ва ёнишдан сақлаш мумкин. 
6. Ёғоч материаллар ва буюмлар 
Ёғоч материаллар асосан игна баргли дарахтлар бир-неча босқичда 
қайта ишлаб тайёрланади. Игна баргли дарахтлар ичида энг кўп 
ишлатиладиган қарағай, қора қарағай, (ел), оқ қарағай (пихта), писта қарағай, 
(кедр) ва тилағочдир. Қарағай ёғочидан брус, тахта, дурадгорлик буюмлари, 
фанера ва ш.к. маҳсулотлар олинади. 
Баргли дарахтлар қурилишда камроқ ишлатилади. Ўта зич, текстураси 
чиройли эман, қора қайин (бук), ясен шпон ва махсус фанералар олишда, оқ 
қайин эса пишиқ фенералар тайёрлашда ишлатилади. 
Тилинмаган ёғоч.
Бутоқлари кесилган, пўстлоғи шилинган бўлиб, 
қурилишда конструкция сифатида ва ёғоч материаллари тайёрлашда 
ишлатилади. 

---

512