N a m a n c a n d a V l at universitkti viaxkamon q o d I r j o n o d I i j o n o V i c h d I n s h u n o s L i k

“Pyatidesyatniklar”14 
yoki 
« To’liq 
injil 
xristianlari»-
Protestantlikdagi eng yirik oqim bo’lib XX asr boshlarida AQShda 
yuzaga kelgan. Diniy hayotda “Muqaddas Ruh15 in’omlari” degan 
tushunchaga tayanishadi. Ta’limotga ko’ra bu in’omlar faqatgina 
Muqaddas Ruh bilan cho’qintirish16 orqali Xudo O ’g ’lining (ya’ni Iso 
Masihning) asl izdoshlariga, unga xizmat qilish vositasi sifatida beriladi. 
Muqaddas Ruh bilan cho’qintirilganlikning tashqi belgisi 
deb 
pyatidesyatniklar 
glossaliya, ya’ni 
“xudo 
bilan 
notanish 
tilda 
gaplashish”ni tushunishadi.
Shu nuqtai nazardan qaraganda, Pyatidesyatniklik tarixi rasman 
1901 yilning 1-yanvariga borib taqaladi. Aynan shu kuni Kanzas 
shtatining Topeke shahridagi Bibliya maktablarining birida Ch.Parxem 
ismli ruhoniy boshqarayotgan talabalardan biri Agnessa Ozman 
“uchinchi rahmat”ga erishib (ya’ni, Muqaddas Ruh bilan cho’qintirilib), 
xitoy tilida gapira boshlaydi. Uning ketidan “xudo bilan notanish tilda 
gaplashish” “epidemiya”si butun maktabni qamrab oladi. Shundan so’ng 
Ch.Parxem o ’z o ’quvchilari bilan janubiy shtatlarda pyatidesyatniklikni 
targ’ib qila boshlagan.
14 Я худийпарнинг кадимий “Пятидесятница” байрами номидан келиб чиккан.
15 М укаддас Р у \ христиан таълимотига кура Худонинг 3 киёфасидан бири.
16 Б унда д андор Х удо томонидан чукинтиридгак хисобланиб, бу билан у Х удога якин булади.
124

---

Ch.Parxem shogirdlaridan bin, qora tanli D.Seymur Los-
Anjelesdagi metodist cherkovining tashlandiq binosida “muqaddas
pyatidesyatoitsa”17 g ’oyasini targ’ib qila boshlagan. Uch yil davomida
ushbu cherkov aktiv faoliyat yuritib, AQShdagi qora va oq tanlilaming