Н. Қ. ЙЎлдошев, Г. Э. Захидов

Ташкилий тузилма
. Ҳар бир ташкилот самарали бўлиш учун 
барқарорликка эришишга ҳаракат қилади. Бу барқарорликни, яъни, 
тузилмани таъминлайди. Яъни ходимларга роллари, ишчи тадбирлар, 
ахборот оқимлари ва ҳ.к. белгиланиши керак. Аммо тузилмага бу табиий 
эҳтиѐж ўзгаришларга қаршилик қилишнинг сабаби бўлиши мумкин. 
Ташкилот ишларнинг тор ихтисослаштирилган участкалари, қатъий иерархия 
ва аниқ тасвирлаб берилган жавобгарлик, ахборотларнинг юқоридан пастга 
қараб чекланган оқимларига эга бўлиши мумкин. Буларнинг барчаси вужудга 
келган вазиятларни енгиши учун ўзи хос коммуникацион тармоқ ва 
каналларни ташкил этишни талаб қилиши мумкин. Бу тузилмани ҳар қандай 
қайта қуриш қаршиликни келтириб чиқаради, чунки уни тартибсиз ҳолга 
келтиради. Бундай ўзгаришларга мос ва енгилроқ тузилмаларга осонроқ 
бардош берадилар. 
Ташкилий маданият.
У ўзгаришларни ўтказишда ғоятда муҳим роль 
ўйнайди. Шуни ҳисобга олиш керакки, ташкилий маданиятни ўзгартириш 
осон эмас ва бу нарса ўзгаришларнинг боришида жиддий тўсиқ бўлиши 
мумкин. Мавжуд ташкилий маданият эгилувчанлик элементларга эгалигига, 

---

200 
яъни ходимларнинг хулқи бир хил одатлар, қадриятлар ва моделларидан 
бошқаларига осонлик билан ўтишга имкон берадими йўқми унга ташхис 
қўйилиши керак.
Ресурсларнинг чекланганлиги
. Гап шундаки, ҳар қандай ўзгариш 
маблағлар ва вақт, малакали ходимлар, бошқа ресурсларнинг баъзида жуда 
катта харажатлар, сарфланишини талаб қилади. Уларнинг мавжуд бўлиши 
кўпроқ даражада мувофиқлигини белгилаб беради. 
Ташкилотлараро келишув.
У кишиларга уларнинг хулқини тартибга 
солувчи ѐки чекловчи маълум мажбуриятларни юклайди. Масалан, ҳар 
қандай ташкилот етказиб берувчилар, истеъмолчилар ва ҳ.к. билан кўп 
миқдордаги шартномаларга эга. Бошқа мисол – касаба уюшмалари билан 
келишув. Жаҳоннинг хўжалик амалиѐтида касаба уюшмалари кўпинча 
менежмент томонидан ўтказиладиган ўзгаришларга тўсиқ бўлади.