Музейшунослик indd

Ispaniya muzeylari
1. Prado  muzeyi.
2. Tissen – Bornemis  muzeyi.
Ispaniya  qirolligi  — Yevropaning  janubi  g‘arbida, Pireney  
yarim  orolida  joylashgan  davlat. o‘rta  dengizdagi  Balear , Atlanta  
okeanidagi kanar  orollari,  Afrikaning  shimoliy  orollaridagi  seuta 
va  Melilya  shaharlari  va unga  yondosh  Velesde-la-Gomera, Aluse-
mas  orollari  ham  Ispaniyaga  qaraydi. Maydoni 504,75 ming km
2
. 
Aholisi 47,27 mil.  kishi.  Ma’muriy  jihatdan  o‘z  parlamentiga  ega  
bo‘lgan  17 muxtor regionga,  ular,  o‘z  navbatida,  50 ta viloyatlarga  
bo‘linadi.  Poytaxti — Madrid  shahri.
Ispaniya  parlamenti  monarxiya.  Amaldagi  konstitutsiyasi  
1978-yil  6-dekabrdagi  milliy  referendumda  ma’qullangan, o‘sha  
yili  29- dekabrdan  kuchga  kirgan.
Aholisining  3\4 qismi  ispanlar,  qolganlari  katalonlar, galisiylar,  
basklar.  Rasmiy  tili — ispan  tili.  ko‘pchilik  dindorlar — katolik-
lar.  Aholining 78,4% i  shaharlarda  yashaydi.  Ispaniya  hududida  
odamlar  quyi  paleolit  davridan  yashaydi.  Leridadan   kadisgacha  
bo‘lgan  hududlarda  mezolitga  oid  qoyatosh  suratlari  ko‘p  topil-
gan. Miloddan  avvalgi  VII asrdan  Ispaniyaning  janub va  sharqiy  
sohil  bo‘ylari  finikiyaliklar  va  yunonlar  tomonidan  o‘zlashtirila  
boshlangan.  Mil. avv.  700 — 500-yillarda  o‘rta  dengiz  sohilida 
iberlar  madaniyati  paydo  bo‘ladi.  Mil.  avv.  V-III asrlarda  Pireney  
yarim  oroli  orqali  kelgan  kelpiarnt iberlar  bilan  qo‘shilib  ketishi  
oqibatida  kelipiberlar  shakllangan.   
Asosiy  tarmoq dehqonchilik  qishloq  xo‘jaligi  mahsuloti  qiyma-
tining  yarmiga  yaqini  uning  ulushiga  to‘g‘ri  keladi.  Mamlakat  
maydonining  71% ida  dehqonchilik  qilinadi. Ispaniyada  vino  tay-

---

79
yorlanadi, sitrus  mevalar,  bug‘doy,  sholi,  bodom,  tamaki, paxta,  
sabzavot  yetishtiriladi.  oliy nav  zaytun  yog‘i birinchi  o‘rinda  turadi.  
Chorvachilik  yaxshi  rivojlangan: qoramol,  cho‘chqa, echki,  qo‘y  
boqiladi. Baliq  va  dengiz  jonivorlari  ovlash  va  qayta  ishlashda 
dunyodagi o‘nlikka  kiradi.
Ispaniyada  57 ta yirik  kutubxona,  jumladan,  Madriddagi  milliy  
kutubxona  va  universitet  kutubxonasi, Barselonadagi  kataloniya  
kutubxonasi  bor. Ispaniyada 90 ga  yaqin  muzey  bor,  kordova,  
Valensiya  va seviyadagi  badiiy  muzeylardir.
Tasviriy  san’atga  oid  qadimiy  yodgorliklar  Ispaniyada  ancha-
gina  saqlangan.  Bular  Altamira  va  boshqa  g‘orlarning  devorlariga  
chizilgan  hayvonlar  tasvirlari,  mamlakat  sharqidagi  go‘rlardan  
topilgan  kulollik  buyumlari  va  ov,  urush  manzaralari  tasvirlari.