Muydinov Doniyor
38S-20 EEE
15-variant
1.
Mikroiqtisodiy barqarorlik, soliq tizimidagi ozgarishlar.
2.
Mustaqil davlatlar xamdo’stligining tashkil topishi va uning faoliyati.
Iqtisodiyotni butunlay yangi tartiblar asosida isloh qilish uning rivojida
nomutanosibliklar bo'lishi va tanglik holatlarning kelib chiqishiga muqarrar qilib quyadi.
Shu sababli iqtisodiyotni barqarorlashtirish, bozor iqtisodiyotiga o'tish jarayonida uni
jonlantirish va bir tekis rivojlantirish yo'lidagi qonuniy bosqichdir. U iqtisodiy rivojlanish
butunlay inqirozga uchrashiga chap berish uchun ishlab chiqarshi chiqarilayotgan
mahsulot tarkibini o'zgartirishiga, ya'ni tangli hodisalariga barham berishga yo'naltiriladi.
Rsspublikada barqarorlashtirish siyosatidan ko'zda tutilgan maqsad eng avvalo,
makroiqtisodiyotda muvozanati saqlash, ishlab chiqarishni keskin darajadaa
pasayishining oldini olish va ommaviy ishsizlikning kelib chiqishiga no'l ko'ymasliqdan
iborat bo'ladi. Shu bilan birga bu siyosat pul emissiyasining boshqarish, uning
qadrsizlanishining oldini olish, mamlakat to'lov balansini bir me'yorda saqlash kabi
maqsadlarni ham uz ichiga oladi.
Respublikada barqarorlashtirish siyosatini ishlab chiqish jahon tajribasida sinalgan
yondashuvlar hisobga oliiib ishlab chiqarish sohalariga o'simlik beriladi. Modsiy ishla
chiqarish sohalarining rivojlaiishida ularni tarkibiy qayta qurish ham ko'zda tutiladi.
Bunda asosiy e'tibor katta istiqbolga ega bo'lgan, butui xalq xo'jaligining rivojlanish
tamoyillariii belgilab beradigan yetakchi tarmoq va sohalarga qaratiladi.
Prezideitimiz I.A. Karimov ta'kidlab o'tganlaridek «Tarkibiy tuzilishda chuqur
o'zgarishlarni amalga oshirish makroiqtisodiy barqarorlikka erishishning, istiqbolda
O'zbekistonning barqaror iqtisodiy o'sishini va aholi farovonligini ta'minlashning, jahon
iqtisodiy tizimi qo'shilishning eng asosiy shartlaridan biridir.»
Iqtisodiyotda zarur tarkibiy o'zgarishlarni amalga oshirguncha ishlab chiqarishni
orqaga ketshiiga barham berish eng muhim maqsad bo'lib qoladi. Shu sababli
rsspublikamizda kekingi yillarda makroiqtisodiy barqarorlikni ta'minlash orqali iqtisodiy
o'sishga erishildi. 1998 yilda ishlab chiqarilgan yalpi ichki mahsulot 1997 yilga nisbatan
104.4 foizni tashkil etadi.
Sanoatda muayyan ijobiy tarkibiy o'zgarishlar amalga oshirilishi natijasida, uning
mahsuloti 1998 yil oldingi 01ga nisbatan 105,8 foizni tashkil qildi. Sanoatning yetakchi
asosiy tarmoqlari ayniqsa barqaror rivojlandi.
Tarkibiy qayta qurishlar asosida butunlay yangi xalq xo'jalik majmuasini bunyod etish
birinchi navbatda eng muhim maroiqtisodiy va takror ishlab chiqarish nisbatlarini tartibga
solishni zarur qilib qo'yadi. Bunda asosiy e'tibor iqtisodiyotning tarmoq tuzilishi,
hududlarning tarkibiy tuzilishini takomillashtirishga qaratiladi.
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 30 oktyabr kuni joriy yilda
davlat byudjetining kutilayotgan ijrosi, 2019 yilga moʻljallangan makroiqtisodiy
koʻrsatkichlar, byudjet-soliq siyosatining asosiy yoʻnalishlari muhokamasiga
bagʻishlangan yigʻilish oʻtkazdi.
Yigʻilishda kelgusi yili byudjet daromadlari izchil oshishi, soliq tizimida joriy etiladigan
tarixiy oʻzgarishlar natijasida aholi va biznesga katta yengilliklar yaratilishi taʼkidlandi.
Xususan, 2019 yil 1 yanvardan:
-
tushumdan olinadigan majburiy ajratmalarni toʻliq bekor qilinadi. Buning natijasida
korxonalarda qoʻshimcha 5,2 trillion soʻm daromad qoladi.
-
jismoniy shaxslar uchun daromad soligʻining eng yuqori stavkasi 22 foizdan 12
foizgacha, yago
na ijtimoiy toʻlovi 25 foizdan 15 foizgacha tushirilishi, fuqarolarning 8
foizlik sugʻurta badali bekor qilinadi. Buning natijasida aholi daromadlari 6,5 foizga
oshadi.
- yuridik shaxslar mol-
mulk soligʻi 5 foizdan 2 foizgacha, foyda soligʻi 14 dan 12
foiz
gacha, kichik biznes subyektlari yagona soligʻi 5 foizdan 4 foizgacha kamaytirilishi
natijasida tadbirkorlar ixtiyorida 2 trillion soʻm qoʻshimcha mablagʻ qoladi. Umuman
olganda, mavjud 19 ta soliq va majburiy toʻlovlar turi 15 tagacha kamaytiriladi.