Muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi

2. 1918-1939-yillarda Hindiston 
 
Inglizlarning  mustamlaka  hukumati  Birinchi  jahon  urushi  yillarida 
Hindistonga o‘zini o‘zi boshqarish huquqini va’da qil- gan edi. Ammo hind 
xalqining  umidi  ro‘yobga  chiqmadi,  Hindiston-  ning  maqomi  o‘zgarmadi. 
Bu  hol  mustamlakachilikka  qarshi  kurash-  ning  yangi  davrini  boshlab 
berdi. 
  Shaharlarda  zamonaviy  madaniyat  va  sanoat  jadal  rivojlanayotgan 
bo‘lsa-da, hind qishlog‘ida kasta tizimi, qabilachilik va tabaqalarga bo‘lish 
hukmron  edi.  Shunga  qaramasdan,  jahon  urushlari  oralig‘ida  Hindiston 
milliy  ozodlik  harakatining  asosiy  kuchini  hind  dehqonlari  tashkil  qildi. 
1920  -  1940-yillarda  hindlarning  zo‘ravonliklarsiz  ommaviy  chiqishlarini 
tashkil  qilishda  hind  xalqining  buyuk  farzandi  Maxatma  Gandining  roli 
beqiyos bo‘ldi. Jahon urushlari oralig‘ida Gandi Hindiston Milliy kongressi 
(HMK)  partiya-  sining  g‘oyaviy  rahbari,  xalq  harakatining  yetakchisiga 
aylandi.  U  ishlab  chiqqan  zo‘ravonliklarsiz  qarshilik  ko‘rsatish  taktikasi 
qurolli to‘qnashuvlardan, millionlab kishilarni o‘limdan saqlab qoldi.
 
 
Milliy  ozodlik  kurashining,  zo‘ravonliklarsiz  qarshilik  ko‘rsatishning 
«Gandizm» deb nomlangan bu usuli Hindiston an’analarini va deh- qonlar 
psixologiyasini  chuqur  bilishga  asoslangan.  Bu  usulda  sabr-  toqat  va 
norozilik,  konservatizm  va  inqilobchilik  ajoyib  bir  tarzda  uyg‘unlashib 
ketgan  edi.  Gandizm  dehqonlarni,  hunarmandlarni,  milliy  burjuaziyani 
birlashtirdi 
va 
qon 
to‘kiladigan 
qurolli 
kurashlarsiz 
mus- 
tamlakachilarning Hindistonni tark etishini talab qildi.  
1939-yili  Ikkinchi  jahon  urushi  boshlanishi  va  Buyuk  Britaniya 
Germaniyaga urush e’lon qilishi bilan Hindiston vitse-qiroli mamlakatni 
urush holatida deb e’lon qildi. 
1920-1940-yillarda hindlarning zo‘ravonliklarsiz ommaviy chiqishlarini 

---

439 
 
tashkil qilishda hind xalqining buyuk farzandi Maxatma Gandining roli 
beqiyos bo‘ldi.
 
1939-yili  Ikkinchi  jahon  urushi  boshlanishi  va  Buyuk  Britaniya 
Germaniyaga urush e’lon qilishi bilan Hindiston vitse-qiroli mamlakatni 
urush holatida deb e’lon qildi.