Muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi

Siyosiy  rivojlanish.
  1940-yillar  oxiri  —1950-yillar  boshi  AQSHda  siyosiy 
reaksiyaning  avj  olishi  bilan  xarakterlanadi.  Bu  ko‗p  jihatdan  boshlangan  «sovuq 
urush» bilan bog‗liq edi. 1952-yilgi saylovlarda respublikachilar partiyasidan nomzod 
Duayt  Eyzenxauer  g‗olib  chiqdi.  AQSH  hukumatini  u  boshqargan  dastlabki  yillarda 
reaksiya  yanada  kuchaydi.  Mamlakatda  makkartizm  avj  oldi.  Senator  Jozef  Makkarti  
davlat organlarida  josuslar va kommunistlarni  aniqlash uchun tekshiruvlar olib bordi. 
J. Makkarti faoliyatini ko‗pgina reaksion tashkilotlar qo‗llab-quvvatladi. 
1960-yillari  fuqarolar  tengligi  uchun  harakat  o‗zining  eng  yuqori  nuqtasiga  yetdi. 
Ko‗plab  joylarda  qora  tanlilarning  g‗alayonlari  bo‗lib  o‗tdi.  Bunga  qarshi  o‗ta  o‗ng 
harakat  vakillari  siyosiy  qotilliklarni  amalga  oshira  boshladilar.  1963-yili  AQSH 

---

452 
 
prezidenti Jon Kennedi, 1968-yili qora tanlilar tengligi uchun harakatning eng mashhur 
arbobi,  Nobel  tinchlik  mukofoti  sovrindori,  ruhoniy  Martin  Lyuter  King  o‗ldirildi. 
1960-yillardagi fuqarolar huquqlari uchun harakatning o‗ziga xos tomoni shundaki, u 
ommaviy  ijtimoiy  norozilik  harakatlari  bilan  bir  paytga  to‗g‗ri  keldi.  Bu  harakat 
vakillari, ayniqsa, AQSH Vyetnamda olib borayotgan urushga qarshi keskin norozilik 
namoyishlarini uyushtirdi. Shunday qilib, 1960-yillar ijtimoiy-siyosiy burilishlar davri 
bo‗ldi. 
Respublikachilarning  hokimiyatga  qaytishi  Amerika  jamiyatiga  to‗liq  barqarorlik 
olib  kelmadi.  Demokratlar  partiyasining  Uotergeyt  mehmonxonasidagi  saylovoldi 
shtabiga respublikachilar vakillari tomonidan xufiya eshitish vositalarining o‗rnatilishi 
«Uotergeyt  ishi»  nomli  siyosiy  janjalga  aylanib,  prezident  Richard  Niksonning 
impichmentiga  (iste‘fosiga)  olib  keldi.  Hokimiyatning  yuqori  qatlamida  korrupsiya 
hollari  ko‗paydi.  Bularning  hammasi  ijro  va  qonunchilik  hokimiyatiga 
amerikaliklarning ishonchini so‗ndirdi. 
1980-yillar  —  1990-yillarning  boshlari  neokonservatizm  g‗oyasi  tantanasi  davri 
bo‗ldi.  Bu  yillarda  AQSH  ichki  taraqqiyotda  ham,  xalqaro  maydonda  ham  katta 
muvaffaqiyatlarga erishdi.