Mutaxassislikka kirish

8. XOR  SOL’FEDJIOSI 

Mutahassislikka kirish fanini o‘zlashtirishda xor sol’fedjiosi fanining 

ahamiyati beqiyos. Xor sol’fedjiosi fanining asosiy vazifalaridan biri vokal 

jamoalari tashkilotchisi bo‘limi talabalarini kelajakta yuqori malakali rahbat etib 

tayyorlashdan iborat. Talabalar bu fanni o‘zlashtirish jarayonida havaskorlik 

jamoalarini tuzishda ishni qay yo‘sinda olib borish haqida ma’lumot oladilar. 

Havaskorlik xor jamoalarini tashkil etishda quyidagi belgilarga e’tibor qilish 

kerak. 

1)  Xor jamoalarining bosqichlari, 

2)  Xorsinflari, 

3)  Ustoz-shogirt tizimi, 

4)  Hamma musiqiy fanlarning o‘zaro bog‘liqligi, 

5)  Repertuar tanlash prinsiplari, 

6)  Xor sol’fedjiosi. 

Xor jamoalarining bosqichlari deganda xavaskorlik xor jamoalarining 

guruhlari tushuniladi. Masalan: bolalar xori, kattalar xori, va h.k. 

Xor sinifining asosiy maqsadi madaniyat uyidagi jamoani maktab va boshqa 

tashkilotlardagi xorlar bilan hamkorlikda ishlashdan ibotat. 

Ustoz-shogirt tizimi esa katta guruhdagi tajribali havaskorlarni kichik 

guruhlarga rahbarlik qilishi tushuniladi. 

Hamma musiqiy fanlarning o‘zaro bog‘liqligi deganda quyidagi fanlar 

tushiniladi: 

1)  Xor 

2)  Sol’fedjio 

3)  Musiqiy cholg‘ular 

4)  Musiqiy adabiyotlar 

Endi yuqoridagilarga qichqacha izox berib o‘tamiz. 

1)  Xormeyster, xor sinfining yuqori saviyada o‘tishiga javobgar shaxs 

xisoblanadi. 

2)  Sol’fedjio o‘qituvchisining asosiy vazifasi esa xor sol’fedjiosini 

o‘rgatishdan iborat. 

3)  Cholg‘u sozini o‘rgatuvchi esa havaskorlarning qobiliyatlaridan kelib 

chiqib, ular hohlagan cholg‘uda o‘rgatishi kerak. 

4)  Musiqiy adabiyotlarni yaxshi bilish esa to‘laqonli kadr tayorlash 

imkoniyatini

а

beradi. 

      Endi  sol’fedjio  fanini  o‘rgatishda nimalarga asosiy e’tibor berish kerakligi 

haqida qisqacha to‘htalamiz. 

1)  Sol’fedjioni   o‘rgatishda   talabalarda   o‘zlari   kuy   ijod   qilish   

qobiliyatlarini shakllantirish, 

2)  Kuy va uni garmoniyazatsiyalash, 

3)  Impravizasiya, ya’ni badehago‘ylik, 

4)  Janr va uslublarni tahlil etish ko‘nikmalarini shakllantirishdan iborat. 

Demak , xor sol’fedjiosi fanining asosiy vazifasi talabalarda ijodkorlik 

qobiliyatini tarbiyalashdan iborat. 

Xor sol’fedjiosi fanini o‘rgatishda o‘qituvchi quyidagi uslubiy tavsiyalarga 

amal qilish kerak: 

1)  10-20 daqiqa ovoz sozlash 

2)  Ovoz sozlash jarayonida akademik va an’anaviy ijro namunalarini 

uyg‘unlikda olib borish. 

3)  Xor jamoasining repertuaridan kelib chiqish. 

4)  Talabalar saviyalarini hisobga olish. 

5)  Xor sol’fedjiosi mashqlarini o‘tkazishda asosiy e’tiborni nomatish 

asarlarni o‘qishga qaratish kerak. 

 

---

6)  Xor sol’fedjiosi mashqlarini dinamik belgilarga rioya qilgan holda ijro 

qilish. 

7)  Talabalarda ko‘p ovozli kulash ko‘nikmalarini shakllantirishdan iborat.