Mustaqil Respublikamizning ishlab chiqarish sohalari va jamiyat taraqqiyotining, iqtisodiy islohatlarning amalga oshishida energetika sohasining salmog‘i kattadir

6. PAST KUCHLANISH TARMOG‘INING TEXNIK-IQTISODIY HISOBI

Transformator punktidagi muksimal quvvat past kuchlanishli shinadan chiquvchi quvvat 63 kVt ga teng deb olamiz. Maksimal yuklamadan foydalanish vaqti T = 1300 s/yil.ga teng. 0,38 kV.li linyalarning o‘rtacha uzunligi 3,5 km., TP ning narxi 1,4 ming rub., XL ning narxi 2,4 ming so‘m/km. Amortizatsiya chegirimlarining me’yoriy koeffitsienti TP uchun 6,3% ga va 0,38 kV.li liniya uchun 6,6% ga teng.
Sarf xarajatlarni quyidagicha hisoblanadi:


Bu erda: K – kapital sarmoya;

E_n – smaradorlikning me’yoriy koeffitsienti, (E_n = 0,12);

I – ishlab chiqarilgan mahsulot tannarxiga tengbo‘lgan yillik ishlab chiqarish xarajatlari,


Bu erda: I_yangi.- yangilanish uchun amaortzatsiya chegirimlari

I_b.t.- butkul ta’mirlash uchun amortizatsiya chegirimlari.

I_m – ishchilarning maoshi;

I_boshka – boshqa xarajatlar;

I_e.e.i- elektr energiyasi isrofi xarajatlari.
Umumiy kapital quyilmalar quyidagicha hisoblanadi:
K = 1,4 + 2,4 3,5 = 9,8 ming. rub.
Normativ chegirmalar::

E_n • K = 0,12 • 9,8 = 1,18 ming. rub.
Umumiy amortizatsiya chegirmalari:

= 0,063•1,4 + 0,066•2,4•3,5 = 0,638 ming. rub.
SHartli ekspluotatsiya birligi 1 ta TP uchun 2,3; kuchlanishi 0,38 kV.li havo liniyasining 1 km uchun 2,0 deb olsak 3,5×2,0 = 7,0 ga teng. TP va 0,38 kV havo liniyasi uchun: ΣSHEB = 2,3 + 7,0 = 9,3 teng deb oylik maosh va boshqa chegirimlarni hisoblaymiz:

Yil davomidagi 1 SHEB ning qiymati 50 so‘m deb qabul qilsak, yil davomida maosh va boshqa chegirimlar uchun sarflangan mablag‘larni quyidagicha hisoblaymiz:
50 • 9,3 = 465 milion. so‘m
Yillik elektr energiya isrofini transformator punktidan uzatilgan yillik elektr energiya miqdorining 7 % ga teng deb olinadi..