Mustaqil ishi mavzu: Marjumak va Kanakunjut

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI

OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIMI VAZIRLIGI
FARG‘ONA POLITEXNIKA INSTITUTI
M 19-20 GURUH MAGISTRANTI YIGITALIYEVA O’G’ILXONNING

MUSTAQIL ISHI

Mavzu: Marjumak va Kanakunjut

Farg‘ona 2021

REJA
1. Marjumak

2. Kanakunjut

3 Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati

Marjumakning axamiyati. Marjumak oziq ovqat sanoatida katta axamiyatga ega. Uning donida rutin moddasi bo`lgani uchun unga bo`lgan kiziqish yanada ortadi. Yormasining tarkibida 10% oqsil, 82% kraxmal, 3% yog, 0,3% kand, 2% kletchatka mavjud bo`lib yaxshi xazm bo`ladi, yuqori mazali ta`mga ega.

Marjumak oqsilining tarkibida xayot uchun kerakli aminokislotalar mavjud. Lizin - 7,8 %, argenin-12,7% mineral moddalardan fosfor, kalsiy, temir, mis shuningdek limon, olma kislotalar bor.

Marjumak tarkibidagi yog sifati ancha vaqt o`zgarmaydi, shu tufayli don uzok saklanadi.

Marjumakdan rutin (r vitamini) olinadi. Bronxit, arteroskleroz, gipertoniya va nur kasalliklarini davolashda gul va barglaridan choy dam lab ichish tavsiya qilinadi. Changlari tarkibida rutin moddasi ko`p. Marjumak asal beruvchi o`simlik. Makbo`l sharoitda 70-80 kg ga asal tuplanishi mumkin. Unidan konditerlik sanoatida foydalaniiladi. Ko`pchilik o`simliklarga yaxshi utmishdosh xisoblanadi. Siderat sifatida xam ishlatiladi.

Takroriy ekin sifatida kuzgi don va silosbop ekinlardan bushagan yerlarga ekiladi. Somonida 0,60 oziqa birligi bor.

2.2. Tarixi, kelib chiqishi - marjumak ilk bor Xindistonning Ximolay toglarida dexqonchilikka kiritilgan.

Marjumak Tatariston, Boshkirdiston, Ukraina, Rossiyaning markaziy viloyatlarida va nokoratuproq zonada keng tarkalgan.

O`rta Osiyo mintakasida oz ekib kelingan. Uzbekiston tuproq iqlim sharoitlari marjumakni yetishtirsh mumkin.

2.3. Xosildorligi. Marjumakning xosildorlik imkoniyati ancha yuqori. 1987 yilda 230 gektardan O`rtacha 19,7 s. don, tula viloyatning xo`jaliklarining birida 145 gadan O`rtacha 26,5 s don, Kozogistonning sharkiy tumanlarida 2,5 ming gektardan 14,9 s. don xosili yetishtirilgan.

Uzbekiston sharoitida takroriy ekin sifatida ekilganda 15-25s don xosili olingan.