Mustaqil ishi mavzu: Dondan yorma tayorlash va yorma sifatini aniqlash

Yorma sifatini aniqlash

Yorma sifatini aniqlashda quyidagi ko’rsatkichlar hisobga olinadi: organoleptik (rang, ta’m, hid, g`ijirligi), namlik, aralashmalar miqdori (ifloslantiruvchi aralashmalar, aynib qolgan mag`izlar mikdri, tuyilmagan donlar, va siniq mag`izlar) yaxshi sifatli mag`iz miqdori zararkunandalar bilan zararlanganligi, metal aralashmalar miqdori.

Yorma mahsulotlarining kimyoviy tarkibi va ta’sir ko’rsatuvchi omillar.
Yormalar kimyoviy tarkibiga ko’ra oqsil va kraxmalga (dukkaklilardan tashqari) boy oziq-ovqat mahsuloti hisoblanadi. Ayrim yormalarda kraxmal miqdori 85 % gacha va hatto undan yuqori bo’ladi, oqsil moddalar miqdori esa 9-16 %gacha bo’lishi mumkin. Yormalarda oz miqdorda moy, uglevod va mineral moddalar mavjud. Kletchatka va gemmistellyulozaning arzimas miqdorda bo’lishi, yormalarning hazm bo’lishining osonlashuviga olib keladi. Uglevodlar yormaning yuqori kalloriyali bo’lishini ta’minlaydi. Yormada V guruh vitaminlari ham bor.

Yormalarning kimyoviy tarkibi donni qayta ishlash jarayonida qo’llaniladigan usullar, shuningdek qayta ishlanadigan donning kimyoviy tarkibiga ham bog`liq holda o’zgarib turadi. Qayta ishlash uchun keltirilgan turli ekinlar donining tabiiiy xususiyatlari ularning o’sish sharoitlari va qaysi navga mansubligini belgilaydi.

Tariqning sariq va och sariq rangli mag`izga ega bo’lgan navlari yuqori tovarlik xususiyatlariga ega. tariqdagi oqsil miqdori ko’p jihatdan etishtirilgan tuproq-iqlim sharoitiga ham bog`liq bo’ladi. Masalan, Evropada o’stiriladigan tariqdagi oqsil miqdori garbdan sharqqa tomon o’sib boradi. Javdarning yirik va tekis mag`izli navlaridan bir tekisda pishadigan, tashqi ko’rinishi yaxshi, a’lo darajadagi ta’m xususiyatlariga eag bo’lgan yorma olish mumkin.

Adabiyotlar:

1. X.Atabayeva, O.Qodirxujayev O`simlikshunoslik, T.Yangi asr avlodi.2006 yil (lotin alifbosida).

2. O.Mirzayev, T.Xudoyberganov Yem-xashak yetishtirish-Andijon 2003 y.

3. X.Atabayeva va boshq.O`simlikshunoslik, T.Mexnat.2004 y.

4. I.Karimov bir yillik va ko`p yillik Mustaqil yurt g`allasi, T.O`zbekiston 2003 y.

5. A.Omonov, X.Bo`riyev, L.G`afurova, A.Nurbekov Bir boshoq don.T.2004 y.

6. Z.Umarov, A.Atabayeva va boshq.Non rizqi rzo`imiz, T.Navruz 1994 y. 26 bet.

7. N.G.Andreyev Lugovoye i polevoye kormovorizvodstsvo M.Kolos 1989 g.495 s.

8. X.Atabayeva va boshq.Yem-xashak yetishtirish.T.mexnat 1997 y.

9. Bo`riyev X.CH., Atabayeva X.N., Qand lavlagi urug`chiligi (tavsiyanoma) 199 y.

10. Zaurov D.E., Sborshikova S., Risovodstvo T.Mexnat 1989 y.

11.D.Yormatova Dala ekinlari biologiyasi va yetishtirish texnologiyasidan amaliy mashg`ulotlar.

12. Elektron darslik, ilmiy monografiya, maqolalar, nomzodlik va magistrlik dissertatsiyalari, ilmiy Amaliy anjumanlari, ma`ruzalar to`plamlari, gazeta va jurnallar, statistik ma`lumotlar, to`plamlar, mat`uraz matnlarining elektron versiyasi.

13. Internet saytlari: www.ziyonet.net