|
Adabiyoti - B. adabiyoti asosan 2 tilda: fransuz va flamand tillarida rivojlanib kelmoqda. Fransuz tilidagi adabiyot. Dastlabki yozma yodgorliklar 12-asrda paydo boʻlgan. 14 — 15-asrlarda tarixiy yilnomalar, salib yurishlariga bagʻishlangan rivoyat va qoʻshiqlar, qahramonlik dostonlari, roman va novellalar yaratildi. Uygonish davrida gumanist J. Lemer de Belj, pamfletlar muallifi F. de Markine de SentAldegond va boshqalarlar ijodi maʼlum (15 — 16-asrlar.). 17 — 18-asrlarda fransuz muhojiri E. Bryoshe de la Krua ijod etdi. B. A. de Valef fransuz klassitsizmi taʼsirida asarlar yaratdi. 18-asrning oʻrtalarida K. F. de Neli, O. B. Renye kabi adiblar adabiyotga maʼrifatparvarlik gʻoyalarini olib kirdilar.
- 19-asr boshlarida B.da F. Lebrussarning "Belgiyaliklar" (1810) poemasi, A. van Gasseltning kator sheʼr va dramachari, A. Sirening "Drok" (1838), "Isoning soʻnggi kuni" (1838) kabi toʻplamlari keng tarqaldi. Realistik tendensiyalar 19-asr oʻrtalaridan rivojlana boshladi. Sh. de Koster, E. Verharn, J. Rodenbax realizmning tanikli namoyandalaridir. Shu davr dekadentlik oqimi bilan bogʻliq boʻlgan M. Metsrlink ijodi tush kupli k ruhi bilan sugorilgan. F. Ellens, K. Byurino, A. Eygespars, D. Shaynert kabi adiblar ilgʻor goyalarni targʻib qildilar. Gitlerchilar bosib olgan davrda shoirlardan R. Blik (konslagerda halok boʻlgan), J. Varen, Sh. Muas, D. Shaynert, I. Gassel fashizmga qarshi, vatanparvarlik ruhida sheʼrlar yozdilar. 50 — 60-yillardagi bir kator asarlarda Ikkinchi jahon urushi voqealari tasvirlandi (D. Jilles, D. Shaynert romanlari va boshqa asarlar).
Flamand tilidagi adabiyot. Folklor, afsonalar, tarixiy rivoyatlardagina saqlanib qolgan flamand adabiyoti (18-asr boshlarigacha flamand adabiyoti niderland adabiyotining bir qismi edi) 19-asrnipg 40-yillarida shoir Ya. F. Villems boshchiligidagi millim demokratik harakat matnjasida qaytadai tiklandi. Bu davrda ijtimoiy mavzuda romam yaratish gʻarakati avj oldi (F. van Kerkxoven. R. Siiders, A. Bergman kabilar). K. Beysse ("Zoʻravonning qonuni". 1893; "Pamel oilasi", 1903). S. Stryovels ("Aastodagi hayot va ulnm". 1926; "Yaitye Verduur", 1944) flamand dehqonlari hayotini haqqopiy aks ettirdilar. 19-asr oxnri — 20-asr boshlarida dekadentlik oqimi paydo buldi. Uning namoyandalari: X. Teyrlink, F. Timmermans, K. van de Vusteyne, V. Muns kabilar. Ikkinchi jahon urushidan soʻng bir guruh yozuvchilar tinchlik va demokratiya uchun kurashdilar. P. van Aken "Oʻliklargina qutulib qola oladilar" (1947) asarida fashizmning kirdikorlarini fosh etdi. G. Valsxap "Kongodagi qoʻzgʻolop" (1953) romanida mustamlakachilik siyosatini, M. Geysen "Doʻstim qotil" (1958) novellasi va boshqa asarlarida amerikacha hayotni tasvirladilar. Shoir B. Brat, adiblardan L. P. Bon, M Deyze ijodi tinchlik va ijtimoiy haqiqat uchun kurash gʻoyalari bilan sugʻorilgan. - Flamand tilidagi adabiyot. Folklor, afsonalar, tarixiy rivoyatlardagina saqlanib qolgan flamand adabiyoti (18-asr boshlarigacha flamand adabiyoti niderland adabiyotining bir qismi edi) 19-asrnipg 40-yillarida shoir Ya. F. Villems boshchiligidagi millim demokratik harakat matnjasida qaytadai tiklandi. Bu davrda ijtimoiy mavzuda romam yaratish gʻarakati avj oldi (F. van Kerkxoven. R. Siiders, A. Bergman kabilar). K. Beysse ("Zoʻravonning qonuni". 1893; "Pamel oilasi", 1903). S. Stryovels ("Aastodagi hayot va ulnm". 1926; "Yaitye Verduur", 1944) flamand dehqonlari hayotini haqqopiy aks ettirdilar. 19-asr oxnri — 20-asr boshlarida dekadentlik oqimi paydo buldi. Uning namoyandalari: X. Teyrlink, F. Timmermans, K. van de Vusteyne, V. Muns kabilar. Ikkinchi jahon urushidan soʻng bir guruh yozuvchilar tinchlik va demokratiya uchun kurashdilar. P. van Aken "Oʻliklargina qutulib qola oladilar" (1947) asarida fashizmning kirdikorlarini fosh etdi. G. Valsxap "Kongodagi qoʻzgʻolop" (1953) romanida mustamlakachilik siyosatini, M. Geysen "Doʻstim qotil" (1958) novellasi va boshqa asarlarida amerikacha hayotni tasvirladilar. Shoir B. Brat, adiblardan L. P. Bon, M Deyze ijodi tinchlik va ijtimoiy haqiqat uchun kurash gʻoyalari bilan sugʻorilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
