Mustaqil ish fosfor birikmalari va xossalari bajardi: Sayilov Saidorifxon

Mustaqil ish

FOSFOR BIRIKMALARI VA XOSSALARI

Bajardi:Sayilov Saidorifxon

Tekshirdi: Quronboyeva Mohinur

Fosfor (Phosphorus). Fosfor keng tarqalgan element, yer sharini 0,04 % ni tashkil qiladi. Oson oksidlangani uchun tabiatda erkin holda uchramaydi. Tabiatda apatit minerali 3Ca3(PO4)2·CaF2 yoki CaCl2 va fosforitlar Ca3(PO4)2 hamda har xil qo‘shimchalar bo‘ladi. 3Ca3(PO4)2*CaCl2- xlorli apatit. Fosforitlar va apatitlar fosforli mineral o‘g‘itlar olishda o‘g‘it sifatida ishlatiladi. Apatitlarning katta miqdorda Kola yarim orolida, Ural, Markaziy Osiyoda Qora tog‘da bor. Fosfor tirik organizm uchun kerakli element: qon, miya, nerv sistemasi to‘qimalarida bo‘ladi. Ko‘p miqdorda fosfor Ca3(PO4)2 holida hayvonlar suyagida bo‘ladi. Suyak yoqilsa uning tarkibidagi hamma organik moddalar yonadi, qolgan modda Ca3(PO4)2 bo‘ladi. Odam organizmida fosforning umumiy miqdori 4,0 % ga boradi.

• Fosfor (Phosphorus). Fosfor keng tarqalgan element, yer sharini 0,04 % ni tashkil qiladi. Oson oksidlangani uchun tabiatda erkin holda uchramaydi. Tabiatda apatit minerali 3Ca3(PO4)2·CaF2 yoki CaCl2 va fosforitlar Ca3(PO4)2 hamda har xil qo‘shimchalar bo‘ladi. 3Ca3(PO4)2*CaCl2- xlorli apatit. Fosforitlar va apatitlar fosforli mineral o‘g‘itlar olishda o‘g‘it sifatida ishlatiladi. Apatitlarning katta miqdorda Kola yarim orolida, Ural, Markaziy Osiyoda Qora tog‘da bor. Fosfor tirik organizm uchun kerakli element: qon, miya, nerv sistemasi to‘qimalarida bo‘ladi. Ko‘p miqdorda fosfor Ca3(PO4)2 holida hayvonlar suyagida bo‘ladi. Suyak yoqilsa uning tarkibidagi hamma organik moddalar yonadi, qolgan modda Ca3(PO4)2 bo‘ladi. Odam organizmida fosforning umumiy miqdori 4,0 % ga boradi.

Olinishi.

• Olinishi.
• Hozirgi paytda kalsiy fosfatdan olinadi. Buning uchun kalsiy fosfat qum, ko‘mir bilan havo kirmaydigan joyda-elektr pechlarida qizdiriladi. Ketayotgan jarayonni tasavvur qilish uchun kalsiy fosfatdan fosforga o‘tiladi:
• 3CaO·P2O5·3SiO2 = 3CaSiO3 + P2O5 P2O5 + 5C = 2P + 5CO
• ` Ca3(PO4)2 + 3SiO2 + 5C = 3CaSiO3 + 5CO + 2P↑
• P+5+5e → P0 │ 2 C0 -2e → C+2 │ 5
• Ajralib chiqayotgan fosfor bug‘lari suv bilan ushlanadi.