Mustaqil ish fakultet: Qurilishni Boshqarish Group: 35-20 Fan: O’zbek tilini sohada qo’llanilishi. Bajardi: Erkinov A. Tekshirdi: Alimova K

Zamonaviy leksikografiyaning quyidagi tushunchalarini chuqur o’rganmasdan turib davr talabiga to’la javob beradigan lug’atlar tuzish mumkin emas:

• Zamonaviy leksikografiyaning quyidagi tushunchalarini chuqur o’rganmasdan turib davr talabiga to’la javob beradigan lug’atlar tuzish mumkin emas:
• 1.So’zlik masalasi-Wortgut,Stichwörterverzeichnis, Vokabular
• 2.Bosh so’z – Stichwort, Lemma, Vokabel
• 3.Lug’at maqolasi- Stich-Wortartikel,Wörterbuchartikel
• 4.Izoh berish – Wortdefinition,Stichworterklärung
• 5.Illustrativ misollar- Anwendungsbeispiele,Belege
• 6.Illustratsiya- Abbildungen
• 7.Stilistik ko’rsatkich va belgilar- stilistischeVermerke, Hinweise
• 8.Grammatik, etimologik va boshqa ko’rsatkichlar- grammatische, etymologische und andere Angaben
• 9.Leksikografik tarjima—lexikographischeUberzetzung
• 10.Lug’atning maqsad va vazifasi – Ziel undZweck des Wörterbuches

Lug'atlar va ularni tuzish.

• Lug’atlar turli maqsadlarga tuziladi.Ko’zlangan maqsad jihatidan lug’atlar 2 xil
• bo’ladi.

1.Ensiklopedik ( Qomusiy) lug’atlar

2.Lingvistik lug’atlar

• Har ikki tur lug’at o’rtasidagi o’xshashlik quyidagicha.
• a)Lug’at maqolalarining vokabulasiga asosan, leksema chiqariladi.
• b) Bu leksemalar qatoriy alifbo tartibda joylashtiriladi.

Bular faqat tashgi yuzaki o’xshashlikdir.aslida lug’atning bu ikki turi o’z maqsadiga ko’ra va maqolalarning tuzilishiga, mundarijasiga ko’ra tubdan farq qiladi. Ensiklopedik (qomusiy) lug’atlarda tehnik va madaniyatning barcha sohalariga oid tushunchalar izohlanadi. Ularda tabiat hodisalari, ijtimoiy hayotdagi voqealar, mashhur kishilar chiqishining ko’rsatish bilan chegaralaniladi. Shuning uchun bunday lug’atlar tushuncha lig’ati deb yuritiladi.

• Bular faqat tashgi yuzaki o’xshashlikdir.aslida lug’atning bu ikki turi o’z maqsadiga ko’ra va maqolalarning tuzilishiga, mundarijasiga ko’ra tubdan farq qiladi. Ensiklopedik (qomusiy) lug’atlarda tehnik va madaniyatning barcha sohalariga oid tushunchalar izohlanadi. Ularda tabiat hodisalari, ijtimoiy hayotdagi voqealar, mashhur kishilar chiqishining ko’rsatish bilan chegaralaniladi. Shuning uchun bunday lug’atlar tushuncha lig’ati deb yuritiladi.
• Bunday lug’atlarda odatda, rasmlar, karta va sxemalar ham keltiriladi.
• Ensiklopedik lug’atlarda so’z va iboralar alfavit tartibda maqolaning sarlavhası
• sifatida go’yiladi.Ensiklopedik lug’atlar ham nmaqsad va vazifasiga ko’ra 2 xil bo’ladi: umumiy ensiklopedik lug’atlar va biror sohaning ensiklopedik lug’ati.
• Ensiklopedik lug’atlar sharqda “Qomus”, g’arbda esa “thesaurus” deb ham yuritilgan.Lingvistik lug’atlarda lug’at boyligi aks ettiriladi.