―musiqa ta‘limi‖ kafеdrasi ―O‘zbek xalq musiqa ijodi‖ fani bakalavriyat yo‘nalishi

«Turey-turey» qo‘shiqlari. 
Bu qo‘shiqlar qo‘ylarni sog‘ish va qo‘zilarni 
emizishda aytiladi. Shuning uchun ham «Turey-turey» qo‘shiqlarida ham ona 
sovliqni madh etish, uni iydirish uchun aytiladigan erkalash ohanglari yetakchilik 
qiladi. 
Esli molim-oqilim, turey-turey, 
Elkamdagi kokilim, turey-turey. 
Shuncha molning ichida, turey-turey, 
Bog‘da ochilgan gulim, turey-turey. 
Qo‘ylarning hid
 
sezuvchi organlari taraqqiy etgan bo‘lib, yangi tug‘ilgan 
qo‘zilarga boshqa hayvonning hidi urib qolsa, ona qo‘y o‘z bolasini emizmay 
qo‘yadi. Shunda sog‘uvchi «agar bolangni olmasang, seni bozorga chikarib 
sotaman», deb sovliqqa do‘q-po‘pisa qiladi: 
Qo‘y ichida qorasan, turey-turey, 
Aqllisan—donasan, turey-turey. 
Agar bolang olmasang, turey-turey, 
Bozorlarga borasan, turey-turey. 

---

7 
«Churey» qo‘shiqlari. 
Sog‘im qo‘shiqlarining bu turi echkilarni sog‘ish 
yoki uloqlarni emizish paytida aytiladi. Churey qo‘shiqlarida uloq, yoxud 
echkining xarakteri, biror belgisi, ko‘pincha soqoli, shoxi yoki qashqasi aytilib, 
ularning tashki qiyofasi tasvirlanadi: 
Shoxlaring bor bir minora, churey-churey, 
Minoraga qushlar qo‘nara, churey-churey, 
Bolang olib iskasang-a, churey-churey, 
Olgan shu echkim yaxshi echki, churey. 
Cog‘ish paytida echki qarshilik qilmay tek turib bersa, sog‘uvchi uni 
maqtab, erkalab, ba‘zan yengil xazil bilan tegajoqlik qilib qo‘shiq kuylaydi: 
Tikraygan kulog‘i bor, churey-churey,
Chashmadek bulog‘i bor, churey-churey. 
Ichida egiz ulog‘i bor, churey-churey, 
Olgan shu echkim yaxshi echki, churey. 
Umuman sog‘im qo‘shiqlari san‘ati kishiga o‘z ichki dardlarini, ruhiy 
holatlarini, alam-iztiroblarini bayon kilishning muhim vositasi sifatida katta 
ahamiyat kasb etadi.