Musa Jalil

1944-yilning yanvarida tatar xalqining asl farzandi shoir Musa Jalil fashistlar tomonidan Berlindagi Shpandav qamoqxonasida qatl etildi.

1944-yilning yanvarida tatar xalqining asl farzandi shoir Musa Jalil fashistlar tomonidan Berlindagi Shpandav qamoqxonasida qatl etildi.

Qo`lyozmalari

“Moabit daftari” ning qo`lyozmasi

Xotira mangudir!

Musa Jalil xotirasiga atab Rossiya va Totariston hududlarida 30 dan ortiq yodgorlik, haykal o`rnatilgan.

Musa Jalil qizi Cho`lpon bilan.

Qiziga frontdan yozgan xati

Uy-muzeyi

Musa Jalil she’riyati

Ijodkorning qator she’rlarini o`zbek tiliga MAMARASUL BOBOYEV tarjima qilgan.

“ISHONMA” SHE’RI

Musa Jalilning «Moabit daftari»ga kirgan bu she’ri 1943-yilning 20-noyabrida, o‘limidan ikki oygina oldin yozilgan.

ЫШАНМА

Siңa minnәn xәbәr kitersәlәr, «Ul egыlgan arыp»,— disәlәr, Sin ыshanma, bәg’rem! Mondыy sүzne Duslar әytmәs, yakыn kүrsәlәr.

ISHONMA

Senga mendan xabar bersalar,

«U yiqildi charchab», - desalar,

Yo‘q, ishonma jonim!

Bu so‘zni -

Do‘stlar aytmas, yaqin ko‘rsalar.

TATARCHA

O`ZBEKCHA

QOTILGA

Tiz cho‘kmayman, qotil, qarshingda, Tutqun qilsang, quldek ezsang ham. O`lsam tikka turib o‘laman, Bolta bilan boshim kessang ham. Sendaylarning mingtang o‘rniga Afsus, otdim yuztangni — bu kam. Qaytib borgach uzr so‘rayman Men xalqimdan shuning uchun ham.

1943

Qushcha

Uch, qushcha, hur

Qo‘shig‘im bo‘lib! –

Shudir sendan so‘nggi tilagim.

Tanim qolsin bunda (Tan nima?)

Ona yurtga borsin yuragim.

Bilimingizni sinang!

Musa Jalilning dastlabki to’plami qaysi va qaysi davrgacha yozilgan she`rlarini qamrab olgan?

Musa Jalilning ilk she`ri qachon qaysi gazetada bosilib chiqadi?

Musa Jalilning “Xat tashuvchi” poemasida nima tasvirlangan?

Musa Jalilning butun mamlakatda juda katta dovruq qozongan va davlat mukofoti bilan taqdirlangan asari?

Musa Jalilning “Ishonma” she`ri qachon yozilgan va qaysi to’plamiga kiritilgan?–

Musa Jalilning “Moabit daftari” to’plami tarjimoni kim?

O`ylab ko`ring

«Ishonma» she’rida shoirning qanday kechinmalari badiiy ifodasini topgan?

Nima sababdan shoir «Bu so‘zni "Do‘stlar aytmas, meni sevsalar» deya ishonch bilan ta’kidlaydi?