— К аяр ы ж а л р а н ? !
1 2 6
— Жолдас бюро арзалары, бул анкаукескирликке салып,
хаммемиздин устимизден кулип ortip, Акыры, ол рууханый
семьясында дуньяга келген. Экеси араб халифалары менен
астыртын
тил бириктирип, совет хукиметин кулатыу ушын
белсендилик
керсеткен. Сол ушын ол атыуга хуким етилли.
Ал, сизлер кырагылыкты жогалтып, халык душпанынын
баласын
партия катарына кабылламакшысыз!
Отырганлардын кезлери тасырайып кетти.
— Мен Генжемураттын минезлемесине кебирек исенип
едим, — деп жууасып калды Новицкий де.
— бтеген! — деди Исмайыл гэзепленип.
— Мен саран ©теген емес, партиялык кадагалау
белиминин баслыры жолдас Узаков боламан. Дурыслап
мурэжэт кыл маган!
— Жолдас Узаков, менин экем Бухара медресесин
питкергени менен шын мэнисиндеги рууханый болмады. Ол
шырыс классиклеринич шырармаларын, сонын ишинде
«Шахнаманы», «К.овуснаманы», «Ашык Нэжеп»ти, жэне
сондай онлаган ири дэстанларды каракалпакшалап, оларды
ез алдына китап етип туплеп, кыссаханларра сатып кун
кеширген. Булардын бэрин кеште ислеген, кундиз
дийканшылык
кылрэн
.
Экемнин ескише сауаты болтан
менен медресеси болмаран, мешити болмаран, динди угит-
нэсият етпеген, бала окытпаган...
— Ж а л га н ! — д е п в т е г е н г эп и н б е л д и И см айы лды н.
— Т ун и м е н е н б а л а окы тканы н Ш ымбай халкы нын бэр и
биледи.
— Болмаса, бул мэселени кейинге калдырамыз, — деди
Новицкий орнынан турып.
— Жолдас секретарь, маран бир минутка сез берин?—
деди Исмайыл кол кетерип.
— Беремиз бе? — Новицкий этирапындагыларра карады.
Бюро арзалары макуллап бас ийзеди.
— Менин енди кезим жетти, — деди Исмайыл бюро
арзаларына карап — Усы уакытка шекем экемди Сталин
аттырран шь^ар деп жур едим, Берия шыгар деп едим
КУУдалаган! Кдмауга тэртип берген Ежов деп шамалайтурын
едим! Енди билсем, душпан арамызда екен, Узаков кусаган
саткынлар екен бэрин ислеген. Мен бундай нэкэслар aF3a
болтан napTPWFa етпеймен!
127
I
Ол усы ны айтты да е си к к е карай ж урди. Отырранлар
ж аксы -ж ам ан деп бир н эрсе айтыура улгермеди. Тек ©теген
изинен гиж инип бакырды.
— Б ул г э п и н у ш ы н е л е ж у у а п б е р е с е н ! Турмеде
ш иритемен сени!
Л екин, Исмайыл турмеге камалмады. Тек партия га етиуге
алты aHFa к еш и к ти . Г енж ем урат о н ы н м ен ен тэн х э ези
ш у р ы л л а н д ы . С е б е п п е н е н о н ы к а л а л ы к партия
к о м и т е т и н и н б и р и н ш и х а т к с р п н е д е, о б к о м н ы н угит-
н эси ят б ели м ини н баслыгына да ертип апарып таныстырды.
Енди отан ©теген тоскы н л ы к ете алмайтугы н еди.
— З е р и к п е д и н бе балам! —Т сл еф о н д а б и р аз усланып
калраны на кы сы нгандай М эдияр сы рттан асырып келди.
— Як, ата, зериккеним жок.
— М ени нш е саран бар гэпти айтып болтан сыяклыман.
К ай тасан ба, кон ы п кетееен бе?
— К дйгайы н. Апам коркып отырар.
— Д у р ы с. «Ж алры з б ала а т ш ап с а , а т а -а н а такымын
к ы с а д ы » д е г е н . B ap aF o ii, ш о ф ё р а у ы згы ж ай д а отыр,
ж акы нлаты п таслайды.
С ей ти п , ойламаран жерде усы дачага ийе болран еди ол.
Сонда тунрышы Крш карбай жана апыл-тапыл журип баслап
еди.
И см айы л ш оф ёры н кайтарып ж иберип, иш ке — жайга
к и р д и . Т е р т -б е с а й л а п ес и ги а ш ы л м ар ан ж а й , кайдан
болм асы н ш ан тартады екен. Столды бармары менен сызып
еди, барм ары ны н изн калды. Ол дэслеп столды сулги менен
а р т т ы . С о н д и в а н н ы н у с т и н д е г и п о к р е в а л д ы далага
ш ырарып какты.
Стол устине кагазлары н ш ь^ары п , бир зам ан ойланып
отырды. Не ислеу уш ын келди ези? М акала жазыу керек пе
е д и ? Я к и ... Б и л м е д и ол не и с л е у к с р е г и н . К дйтадан
Н урсулы уды н кунделигин колы на алды. О кы м акш ы болды,
л е к и н , журеги дауамады. Ж эне сол етм и ш ти есине алгысы
кел м ед и © тм и ш ти кан ш елли еслеген сай ы н кууанышлы
д ем лер кол ж етпес эрм ан болып туйиледи де, бир бийгуна
н аш ар д ы н е з м айы на ези кууырылып жасараны журегинде
ш ан ш ы у пайда етер еди. Исмайыл ез ем и ри н де хеш кимге
хазар берм еген, биреуге катты сейлемеген еди. Бэрибир, бул
себеп ли хазар кергенлер бар екен дэ!
128
Ол д и в а н га барып, еки колын басынын артына
а й к а с т ы р ы п
койы п, шалкасына жатты. Кунделикти
кекирегинин аузына койды. «Бир заман болса да журегиме
жакын тур, белким соньщ менен гунамды жууарман*.
«Ханзада Нурсулыуды сезген бе екен, деп ойлады ол
Do'stlaringiz bilan baham: |