Mundarija
Kirish…………………………………………………………………………………….………………..……………3
1.Qayta tiklanuvchi energiya manbalari……………………………………………………………….8
2.Quyosh batariyalarining turlari va ishlash prinspi………………….………….……………..20
3.Quyosh energiyasidan foydalanish ……………………………………..………………….……….24.
4. Quyosh energiyasi vujudga kelishi tabiati termo yadro reaksiyasi……………………26
5.Xulosa…………………………..…………………………..…………………………..…….………………….30
KIRISH
Quyosh batareyasi — yarimoʻtkazgichli fotoelementlarga asoslangan tok manbai
quyosh radiatsiyasi energiyasini bevosita elektr energiyasiga aylantiradi. Quyosh batareyasi Elementlarining ishlashi ichki fotoeffekt hodisasiga asoslangan. Dastlabki quyosh elementini 1953—1954 yillarda AQSH olimlari G.Pirson, K.Fuller va D.Chapinlar ishlab chiqishgan.
Quyosh batareyasining quvvati yarimoʻtkazgich materialiga, quyosh elementining konstruktiv xususiyatiga va batareyadagi elementlar soniga bogʻliq. Quyosh elementlari tayyorlashda kremniy , galliy , mishyak , kadmiy , oltingugurt , surma , tellur asosidagi materiallardan foydalaniladi. Quyosh batareyasi odatda usti yaltiroq qoplamali yassi panel koʻrinishidagi quyosh elementlaridan tayyorlanadi. Batareyadagi quyosh elementlari soni bir necha ming donagacha, panelining sathi oʻnlab , tok kuchi yuzlab amper, kuchlanishi oʻnlab Volt, generator quvvati bir necha oʻn kVt gacha boradi.
Quyosh batariyasi, asosan, kosmonavtika, Yer sunʼiy yoʻldoshlari apparatlarini elektr energiyasi bilan taʼminlashda foydalaniladi. Yerda esa Quyosh batareyasi koʻchma avtomat radiostansiyalari va radiopriyomniklarda tok manbai sifatida ishlatiladi
Quyosh energetika qurilmasi — quyosh radiatsiyasi(nuri)ni yutib, uning energiyasini issiqlik yoki elektr energiyasiga aylantiruvchi qurilma. Issiklik va elektr Quyosh energetika qurilmasi bor. Issiqlik Quyosh energetika qurilmasi qurilmasida issiq suv, texnologik bugʻ, chuchuk suv yoki sunʼiy sovuq hosil qilinadi. Elektr Quyosh energetika qurilmasi energiyani oʻzgartirish prinsipiga qarab, fotoelektrik , termoelektrik, termoemission yoki mashina siklli Quyosh energetika qurilmasi boʻlishi mumkin. Yuqori quvvatli (bir necha MVt li) Quyosh energetika qurilmasi koʻpincha Quyosh energetika stansiyasi (quyosh elektr stansiyasi) deb ataladi.
Quyi temperaturali Quyosh energetika qurilmasida tabiiy zichligi — -0,8 kVt/m2quyosh radiatsiyasidan foydalaniladi. Masalan;bunday Quyosh energetika qurilmasi yordamida olinadigan 60—70° li issiq suv binolarni isitishda, past temperaturada qaynaydigan suyuqliklar (fre-on, xlor, etil va boshqalar) ning bugʻi maxsus turbinalarni harakatlantirishda va sovitkich mashinalarida qoʻllaniladi.
Yuqori temperaturali Quyosh energetika qurilmasida quyosh radiatsiyasi zichligi tabiiy zichlikka nisbatan 102—104marta kattalashtirilib, bir joyga toʻplanadi (fokuslanadi); buning uchun bir yoki bir necha koʻzgu yoxud linzalar toʻplamidan foydalaniladi
Quyosh energetika qurilmasi yerda va kosmosda qoʻllaniladi. Yerdagi Quyosh energetika qurilmas. tannarxining yuqoriligi va iqlim sharoitlarining chegaralanganligi tufayli kamroq ishlatiladi. Kosmik Quyosh energetika qurilmasidan yer sunʼiy yoʻddoshlari va boshqa kosmik apparatlarini mus-taqil energiya bilan taʼminlashda foydalaniladi
Do'stlaringiz bilan baham: |