Mundarija: kirish nazariy qism

Mukovalash mashinalari:
— qog’ozlar to’plamini plastmassa yoki metall prujinalar bilan biriktirish;
— qog’ozlar to’llamini plastik plastina bilam biriktirish;
— kog’ozlar to’plamini termojild yordamida elimlash ishlarini bajaradi. Plastmassa prujinalar bilan muqovalash. Bu muqovalashning oddiy usulidir.Mukovalangan xujjatni ranglar (kora, kulrang, oq, qizil, siyoxrang, yashil, sariq) va plastmassa prujinalar diametrini (6 dan 50 mm gacha) tanlash bilan xushbichim va ko’rkam kilish mumkin.
Compact Cotb Binder CB 3000, High Performance CB 350, Heavy Duty CB 400, elektr yuritmali Electrric SV 450, RM 12 mashinalari A4 shakldagi varaqlarni muqovalaydi.
Metall prujinalar bilan muqovalash. Bu muqovalash ham chiroyli ko’rinishni beradi, u oddiy va ishlatishda kulaydir. Unda A4 shakldagi 150 tagacha varaqni muqovalovchi diametri 5 mm dan 14 mm gacha bo’lgan oq, qoraqizil va ko’k prujinalar ishlatiladi.Mashinaga misollar — Somb Binder SV 600, Office Wire Binder WB 600.
Termomuqovalash. Mukovalashni eng oddiy va tez usulidir: maxsus jildga termoelim katlami bilan birga xujjatlar ko’yiladi va apparatga joylanadi, 40 sekunddan keyin yuqori sifatli mukova tayyor bo’ladi. Ularda turli xil jildlar: turli rangdagi, tuynukli va tuynuksiz, turli ko’rinishdagi («len», «teri», «saykal», «kompozit», «shaffof») va boshkalar ishlatiladi. Lekin termik ishlangan jildlardan xujjatlarni chikarib olish va ularga ko’shish umuman mumkin emas. FKS Grafibing BIC 600, Fastbing Practic 210 (Finlandiya), TERMAL BINDER T90 va T95 mashinalari kalinligi 100 mm (200 varaq) bo’lgan A4 shaklli varaklar to’plamini muqovalash imkonini beradi.
Qog’oz qirquvchi asboblar
Qog’oz kirkuvchi asboblar (keskichlar) rulonli va boshka kog’ozlarni ishlatiladigan shakldagi varaqlarga (formatlar mm larda: A6 105x148, A5 148*210, A4 210x297, AZ 297x420) moslab kesish va tayyor kitoblarning chetlarini kesib tashlash (tekislash) uchun mo’ljallangan.
Keskich turlari juda xilma xildir: kichik (masalan, Ideal firmasining 1034, 1071,2035), oyoqli (3905,4700)dastaki keskichlaridan to, kesish uzunligi 340 mm dan 1100 mm gacha bo’lgan va bir vaqtning uzida 20 dan 200 varaqkacha kesuvchi avtomatik dasturlanadigan keskichlarga bo’linadi.
Hujjatlarni yo’q qilish mashinalari
Yashirin va maxfiy hujjatlarni yo’k kilish uchun ularni maydalab kesish va mikromaydalaydigan mashinalar ko’llaniladi. Hamma yo’q qiluvchi mashinalar avtomatik yuritma va yo’k kilinayotgan xujjatlar changi yoki briketlar uchun konteynerlar bilan ta’minlangan. Yo’k kiluvchilar turlari:
— ofis — kerakmas xujjatlarni yo’k klladigan (uzunasiga kesish);
— sanoat — xujjatlarni yo’q qilib kog’oz chiqindilariga aylantnradi;
— maxfiy — xujjatni kog’oz changiga aylantiradi (chiqindilarni aralashtirib uzunasiga-ko’ndalangiga qirqish, A4 shaklli varaq 9000 zarrachagacha kirqiladi);
— maxsus (qog’ozni metall maxkamlagichi bilan birga maydalaydi, chiqindilarni qogozli xaltalarga joylaydi).
Rexel firmasining (Angliya) qog’opni yo’q kiluvchi 100 dan ortik modeli juda ommabopdir, masalan: 70 Auto, 130 Auto, 2500 Auto, X9 High Security, H16 Destroyer, VX5000, Destroyer va boshqalar.