Mundarija kirish i-bob. Qurilish ishlarini ikkinchi va undan keyingi yillariga smeta qiymatini aniqlashning nazariy asoslari

N t.r.	Meyorlar shifri va resurslar kodi	Ishlar va xarajatlar nomi, jihozlar tasnifi va vazni	O‘lchov birligi	Miqdori		SUMMASI	JAMI	Kolichestvo		SUMMASI		JAMI
FARQI
				O‘lchov birligi bo‘yicha	Loyiha ma’lumotlari bo‘yicha			O‘lchov birligi bo‘yicha	ma’lumotlari bo‘yicha
1-bo‘lim. YeR IShLARI.
1	E101-3-14	"Dragline"ekskavatorlari tomonidan axlatxonada tuproqni ishlab chiqish	1000m3	0,09				0,09
1.1		Qurilish ishchilarining mehnat xarajatlari	Ishchi/soat	13,57	1,21	4 572	5 532	13,57	1,21		5 382		6 512		-980
1.2		Mashinistlarning ish haqi	Ishchi/soat	29,5	2,63
1.3	060247	Qurilishning boshqa turlarida (suv xo'jaligidan tashqari) 0,5 m3 ishlayotganda, yo'lda bir martalik dizel ekskavatorlar	Mash/soat	29,5	2,63	19 420	51 075	29,5	2,63		70 702		185 946		-134 872

Taqqoslash vedomostini tuzishning asosiy kamchiliklari quyidagilardan iborat:

- ish hajmining kattaligi, bunda lokal resurslar smetasining xar bir rozitsiyasi bo‘yicha taqqoslash ishlari amalga oshiriladi. Natijada katta obyektlar uchun minglab resurslardan iborat ish hajmi oylar davomida taqqoslab chiqiladi;
- resurs tarkibidagi elementlarning aniq hajmlarga ajratib bo‘lmasligi va natural shakldagi o‘lchov birliklarning ko‘rligi aniq o‘lchovlar o‘tkazishni talab etadi;
- taqqoslash vedomosti faqat qurilishda smeta ishi bo‘yicha malakaga ega bo‘lgan mutaxassis tomonidan tuziladi va tahlil qilinadi.
- taqqoslash asosida aniqlangan ish hajmiga yangidan smeta xarajatlari hisoblab chiqib qoldiq summa aniqlanadi.
Qurilishi uzoq muddat davom etadigan qurilish obyektlari qoldiq qiymatini aniqlashda taqqoslash vedomostini amaliyotga qo‘llash jarayonini takomillashtirish maqsadida quyidagilarni taklif etish mumkin bo‘ladi:

1. 
   Investitsiya dasturida keltirilgan obyektlar qurilishi kalendar grafigini qurilish ishlarini bajarish texnologiyasidan kelib chiqqan holda mukammal ishlab chiqqish hamda bajariladigan ishlar hajmini yillar kesimida alohida shakllantirish lozim;
   
2. 
   Yillar kesimida shakllantirilgan ishlar hajmini ish turlari bo‘yicha lokal smetadan ajratib olgan holda jamlash yo‘li bilan yillik ishlar hajmi qiymatini hisoblash va ularga yillar kesimida qiymatlashish koefitsentini qo‘llash orqali optimal narxni shakllantirish.
   

Ushbu usulda investitsiya dasturidagi ishlarning har biri (aniq turlari bo‘yicha) keyingi yilga qolmasligi ta’minlanishi lozim bo‘ladi. Bir kalendar yilida keltirilgan ish turining yoki uning bir qismining navbatdagi yilga qolishi obyekt qurilishing yillik qiymati bilan amaldagi narxi o‘rtasidagi tafovudning kattalashuviga olib keladi.

Hayot faoliyati xavfsizligi va mehnat muxofazasi
Hayot faoliyati xavfsizligining mazmuni va maqsadi. O‘zbekiston Respublikasida mustaqillikka erishgan dastlabki kunlaridanoq inson manfaati, uning qadr-qiymati, salomatligi eng oldingi o‘rnag qo‘yildi. Prezidentimiz olib borayotgan dono siyosat, xuquqiy demokratik davlat, qurilishi yo‘lidagi sa’y-xarakatlari tufayli Respublikamiz aholisining turmush taPzi, madaniy va manaviy, hayoti kundan kunga rivojlanib bormoqda. Yangi ming yillik sharoitida yasharkanmiz, eng avvalo yangicha fikirlash, yangicha yashash sharoitiga o‘tish lozim. Bu sharoitda inson-tabiat-jamiyat o‘rtasidagi muvozanatni saqlash faqat qonunlar ustuvorligi va keng ko‘lamli izlanishlar asosida bo‘lishi mukin. Inson-tabiat-jamiyat o‘rtasidagi muvozanatni buzilishi natijasida tabiy, texnogen, ekologik va boshqa turdagi ofatlar sodir bo‘lmoqda. Ularning natijasida odamlarning qurbon bo‘lishi, boshronasisz qolish, nogironlarning ko‘rashi, tabiatning zararlanishi kundan kunga ortib bormoqda. Umumiy qilib aytganda “Hayot faoliyati xavfsizligi” – xavflar va ulardan ximoyalanishni o‘rganadi. “Hayot faoliyati xavfsizligi” – bu xar qanday ko‘rinishdagi faoliyatga qo‘llanilishi mumkin bo‘lgan xavfsizlikning nazariy asosidir. “Hayot faoliyati xavfsizligi” o‘z tarkibiga inson faoliyatining atrof muxit bilan aloqasi, mexnat faoliyatidagi xavfsizlik va favfqulotda vaziyatlardagi xavfsizligi bo‘limlarini qamrab olgan. Hayot faoliyati xavfsizligini ta’minlash shaxs, jamiyat va davlat oldidagi – eng birinsi masaladir.