|
3.2. Qattiq chiqindilardan ikkilamchi foydalanish
Qattiq chiqindilarning atrof-muhitga salbiy ta'sirini kamaytirish uchun ba'zi chiqindilarni qayta ishlatish tavsiya etiladi. Bunga birinchi qadam chiqindilarni ajratishdir. Chiqindilarning umumiy miqdoridan atigi 15% yaroqsiz. Shunday qilib, biologik, parchalanadigan qoldiqlarni yig'ish va qayta ishlash, masalan, biogaz kabi energiya manbalarini olish mumkin. Bu chiqindilar miqdorini kamaytiradi, chunki u organik materiallardan foydalangan holda elektr stantsiyalari uchun xom ashyo sifatida ishlatiladi, bu esa ekologik toza yoqilg'idan foydalanishga imkon beradi.
Maxsus fabrikalar har xil kelib chiqadigan chiqindilarni qayta ishlaydi.
Siz karton va qog'ozni qayta ishlatishingiz mumkin, buning uchun odamlar chiqindi qog'ozlarni yig'ib topshirishadi. Uni qayta ishlash natijasida daraxtlarning hayoti saqlanib qoladi. Shunday qilib, qayta ishlash uchun 1 million tonna qog'oz 62 gektar o'rmonni tejashga imkon beradi.
Xulosa
Qattiq chiqindilarning atrof-muhitga salbiy ta'sirini kamaytirish uchun ba'zi chiqindilarni qayta ishlatish tavsiya etiladi. Bunga birinchi qadam chiqindilarni ajratishdir. Chiqindilarning umumiy miqdoridan atigi 15% yaroqsiz. Shunday qilib, biologik, parchalanadigan qoldiqlarni yig'ish va qayta ishlash, masalan, biogaz kabi energiya manbalarini olish mumkin. Bu chiqindilar miqdorini kamaytiradi, chunki u organik materiallardan foydalangan holda elektr stantsiyalari uchun xom ashyo sifatida ishlatiladi, bu esa ekologik toza yoqilg'idan foydalanishga imkon beradi.
Maxsus fabrikalar har xil kelib chiqadigan chiqindilarni qayta ishlaydi.
Mamlakatda aholi soni ortib borayotganligi sababli, iste'mol resurslariga talab ham ortib bormoqda. Natijada, resurs iste'molining ko'payishi, shuningdek, maishiy chiqindi materiallari miqdorini ko'paytiradi.
Har yili axlatxonalar tobora kengayib boradi va tobora kengroq maydonni egallaydi, suv omborlari oqova suvlar tufayli ifloslanmoqda, bu ko'plab infektsiyalar va tabiat uchun xavfli elementlarni o'z ichiga oladi. Shuning uchun, qayta ishlash maishiy chiqindilar, bizning davrimizda ishlab chiqarilgan qattiq chiqindilar (chiqindilar) to'planib, tuproq, atmosfera va suvni ifloslantirmasligi uchun sanoatni rivojlantirish kerak.
Chiqindilarni qayta ishlash uchun innovatsion texnologiyalarni o'z vaqtida joriy etmasdan, sayyora yaqin orada ulkan axlatxonaga aylanib, nafaqat odamlarning, balki barcha tirik mavjudotlarning yaroqsiz holga kelib qolishi mantiqiy haqiqatdir.
Qattiq chiqindilarni axlatxonaga tashlash axlatdan qutulishning eng keng tarqalgan usullaridan biridir. Ammo bu usul faqat yonmaydigan chiqindilar orasida, shuningdek yonish paytida toksik elementlarni chiqaradigan moddalar orasida keng tarqalgan.
Qattiq chiqindilarni ko'mish uchun mo'ljallangan poligon g'ayrioddiy poligon bo'lib, u barcha zamonaviy muhandislik inshootlari bilan jihozlangan, bu tizimlarga qarshi kurashish va er osti suvlari barcha zararli moddalarni ajratib oling. Bu atmosferaga ham taalluqlidir, ya'ni deyarli hech qanday kimyoviy va zaharli elementlarning tarqalishi yo'q, bu mamlakat ekologiyasi xavfsizligini ta'minlashning asosiy maqsadi hisoblanadi.
Bundan tashqari, shisha qayta ishlanishi mumkin. Moliyaviy xarajatlar nuqtai nazaridan allaqachon ishlatilgan shisha butilkani yangisini ishlab chiqarishdan ko'ra qayta ishlash arzonroq. Masalan, 0,33 litrli shishani qayta ishlasangiz, 24% energiya tejaladi. Singan shishadan sanoatda ham foydalaniladi. Undan yangi mahsulotlar tayyorlanadi, shuningdek, ba'zi qurilish materiallari tarkibiga qo'shiladi.
Shunday qilib, chiqindilar masalasi ekologiyadagi muhim muammolardan biri bo'lib, ularni yig'ishtirib qayta ishlash yoki gigienik talablar bo'yicha sarishta qilinsa nafaqat iqtisodiy jihatdan foyda ko'ramiz, balki erni, havoni suvni, oziq – ovqat mahsulotlarining ifloslanishi oldi olinardi, kishilar sog'lig'ini muhofaza qilishda katta ahamiyatga ega bo'lar edi.
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Abdullaev O., Toshmatov Z., Uzbekiston ekologiyasi bugun va ertaga. T. Fan, 1992 y.
2. Rafikov A.A., Geoekologik muammolar. T.O’qituvchi, 1997, 112b.
3. Otaboev Sh., Nabiev M. Inson va biosfera. T.O’qituvchi, 1995, 320 b.
4. Tuxtaev A.S. ekologiya. T.O’qituvchi, 1988, 192b.
5. Shodimetov Yu. Ijtimoiy ekologiyaga kirish. T.O’qituvchi, 1994.
Internet manbalari
1. www.ziyonet.uz
2. www.zamonaviy.uz/...chiqindidan.../2013-10-0...
3. uza.uz/.../chiqindidan-sifatli-mahsulot-12.07.20...
4. daryo.uz/.../buxoroda-chiqindini-qayta-ishlash-..
5. www.uzbekistonovozi.uz/uz/articles/index.php?ELEMENT_ID=5991
6. naesmi.uz/uz/site/page.html?id=21879
7. referbooks.uz/...chiqindilarni_qayta_ishlash_va...
Do'stlaringiz bilan baham: |
