|
2.
|
Kredit foizi
|
%
|
9 %
|
3.
|
Kredit foizi qiymati
|
So’m
|
8 900,0
|
4.
|
Kreditni qaytarish
|
So’m
|
100 000,0
|
|
J a m i
|
So’m
|
108 900,0
|
2016-2019 yil kreditdan foydalanish davrida
pul oqimi
24-jadval
Ko’rsatgichlar nomi | 1-yil |
2-yil
|
3-yil
|
Mahsulotlar sotishdan hisobidan tushgan tushum
|
415.800,0
|
435.000,0
|
470.300,0
|
Jami xarajat
|
196 100,0
|
299 400,0
|
364 512,0
|
Jumladan :
Ish xaqi
|
16000,0
|
20000,0
|
25 000,0
|
Pensiya fondi uchun
|
4200,0
|
5400,0
|
7000,0
|
Kredit foizi
|
8900,0
|
7000,0
|
2500,0
|
Boshqa xarajatlar
|
12000,0
|
15000,0
|
20000,0
|
Kredit qaytarilishi
|
0
|
50000,0
|
50000,0
|
Yem xashak va ozuka
|
40 000,0
|
55 000,0
|
70 000,0
|
Chorva moli sotib olish
|
110 000,0
|
140 000,0
|
180 012,0
|
Ko’zda tutilmagan xarajatlar
|
5000,0
|
7000,0
|
10000,0
|
Sof foyda (+,-)
|
219 700,0
|
135 600,0
|
105 788,0
|
Uch yilda olinadigan sof foyda rejasi 105,788,000 so’mni tashkil qiladi.
Xulosa va takliflar
Xulosa qilib aytganda mamlakatning rivojlanganlik darajasi uning fermer xo’jaliklarining rivojlanganlik darajasiga bog’liq hisoblanadi. Avval iqtisod keyin siyosat deganlaridek iqtisod qismini fermer xo’jaliklari katta qismini hal qilib aholini turli xildagi qishloq xo’jalik mahsulotlari bilan ta’minlashadi. Bu taminotning asosida esa fermer xo’jaliklarida to’g’ri tuzilgan ish faoliyati va uning biznes rejasi muhim omil bo’lib xizmat qiladi.fermer xo’jaligi xoh ko’p tarmoqli xoh bir faoliyatga yo’naltirilgan bo’lsin unining faoliyatida biznes reja o’z ahamiyatini yuqri darajalarda saqlab qoladi.fermer xo’jaliklarining biznes rejasi korxonaning biznes rejasidan tubdan farq qiladi. Unda korxona faoliyatida inobatga olinmaydigan turli xil omillar shuning bilan birga o’ta kichik jihatlarning faoliyatdagi katta ta’sirlari o’rganilib chiqiladi.
Biznes-reja – nafaqat fermer xo’jaliklarining balki xoxlagan bir korxonaning muhim hujjati bo’lib, uni tayyorlash ko’p vaqt va hodimlarning ishtirokini talab qiladi. SHu sababli biznes-redani ishlab chiqish jarayoni korxona rahbariyati tomonidan ma’lum ma’noda boshqarilishni talab qiladi.
Umuman olib aytganda biznes rejaning aniq bir qolipi yoki bo’lmasa tuzish yo’llari mavjud emas chunki u korxona faoliyatidan kelib chiqqan holda tayyorlanadi fermer va korxonalar faoliyati turlicha ularning moliyaviy ehtiyoji ham shular jumlasidan. Lekin bu reja fermerlarning faoliyatidagi ta’siri beqiyos hisoblanadi zero tadbirkorning har bir harakati reja va strategiyalardan aniq bir maqsadga yo’llanmagan bo’lmasa uning faoliyatidagi samara aytarli darajada bo’lmaydi.
Fermer xo’jaliklarida biznes reja tuzib faoliyat olib borish hozirda aytilgan natijalarga erishilinishiga turtki bo’lmoqda. Biznes rejaning faoliyatga mosligi esa bu reja tuzuvchiga bog’liq hisoblanadi.
Biznes-rejani ishlab chiqarishga rahbarlik qilish mos ravishda javobgarlik va mas’uliyatni ham anglatadi. Bajarilgan hisob-kitoblar, ko’rsatkichlar va biznes-reja tarkibining ishonchliligi uchun asosan korxona rahbari javobgar hisoblanadi.
Biznes-rejani tayyorlashni samarali boshqarishdan uni tayyorlash uchun eng kam vaqt sarflanishi dalolat beradi. Eng optimal variant – rejadagi yangi yil boshiga biznes-rejaning tayyor bo’lishidir.
Biznes-rejaning resurslar bilan ta’minlanganligi ushbu hujjatning muhim bir talabi va shu bilan bir paytda uning hayotiyligini aks ettiruvchi ko’rsatkich hamdir. Bu yerda rejadagi davr uchun mahsulot ishlab chiqarishda qachon, qancha va qanday resurslar talab qilinishi va ularni qoplash manbalarini aniqlash kabi masalalar hal etilishi lozim.
Iqtisоdiyotning bоzоr munоsаbаtlаrigа o’tishi bilаn аvvаlgi tехnik, sаnоаt, mоliyaviy rеjаlаr o’rnigа biznеs-rеjаlаr vujudgа kеlgаn bo’lib, kоrхоnа fаоliyatining jоriy vа istiqbоldаgi strаtеgiyalаri bеlgilаb bеriluvchi аsоsiy хujjаt хisоblаnаdi.
Biznеs-rеjа uchtа аsоsiy funksiiyani bаjаrishgа imkоn bеrаdi: birinchidаn, biznеs kоnsiеpsiisini ishlаb chiqish, ikkinchidаn, biznеs-rеjаni аmаlgа оshirish uchun zаrur bo’lgаn pul mаblаg’lаri miqdоrini аniqlаsh vа uchinchidаn, kоrхоnаning jоriy fаоliyatini bоshqаrish vоsitаsi хisоblаnаdi.
Biznеs-rеjа bir nеchtа bo’lim vа ko’rsаtkichlаrdаn ibоrаt bo’lib, ulаrning sоni kоrхоnаning хаjmi, o’zigа хоsliklаri vа bоshqа хususiyatlаrigа bоg’liq bo’lаdi.
Fermer xo’jaliklarining faoliyatini olib borilishida hozirda to’liq imkoniyatlar yaratilgan. Shunday bo’lsada men hozirda ko’p tarmoqli fermer xo’jaliklarining yanada ko’proq bolishini bozorda talab va taklif muvozanatig erishilinishi tarafdoriman.
Fermer xo’jaliklarida biznes rejani tayyorlashda alohida mutaxasislar orqali birgalikda tuzish maqsadga muvofiq chunki uning ko’pgina nozik jihatlari tadbirkor faoliyati kelajagini belgilab beradi. Va yana fermer xo’jaliklarida mahsulot ekish davrini inobatga olmoq zarur chunki yurtimizning turli mintaqalarida ob havo turli xil va yerning boniteti ham turli xil. Biznes rejaning samarasi nafaqat uning darajasiga balki fermer qo’l ostidagi yerga ham bog’liq bo’lib, bunda yerga dam berib, to’g’ri sugorish, sho’r yuvish shuning bilan birga unga beriladigan o’gitlar sarfini to’g’ri tanlash, ekilinadigan mahsulot naviga e’tibar va fermerdan vaqtida qilingan mehnatni talab etadi va bularning barchasi fermer xo’jaligining biznes rejasida inobatga olingan holda tuzilsa maqsadga muvofiq bo’ladi. Hozirda davlatimizda izchil olib borilayotgan islohotlar fermerlarga tubda yaxshi natija iqtisodiy jihatdan foyda va aholi talabining qondirilishi bilan bog’liq ko’pgina masalalar hal etilinib kelinmoqda va hozirda paxta maydonlari 1.1 mln gektarga kamaytirilib o’rniga esa bog’dorchilik va dehqonchilik rivoji uchun investitsiyalar ajratib kelinmoqda va bu fermer xo’jaliklarining biznes rejaga boshqacha nigoh bilan qarash va masulyatni yanada chuqurroq his qilishga undaydi. Fermerlarning biznes rejalarining muvaffaqiyati ularning ishlab chiqarish salohiyatini kengaytirib chet ellarga eksport qilish kabi ijobiy natijalarga erishilinini aasosiy va bosh sababi ularning tuzgan biznes rejalariga borib taqaladi. Tog’ri tuzilgan biznes reja samaradorlikka sabab bolib , bu samaradorlik yangi ish kuchini jalb qiladi va u mamlakatning iqtisodiy muammosini hal etishda ko’maklashadi. Qisqacha qilib aytganda mamlakatdagi barcha jarayonlar bir biri bilan bog’liq va YAIM ning osishi esa aynan yuqorida ta’kidlab o’tilgan jihatlar va omillarga bog’liq
Do'stlaringiz bilan baham: |
