Mundarija: Kirish I bob. Ishlab chiqarish mazmuni va ishlab chiqarish funksiyasi

I bob.Ishlab chiqarish mazmuni va ishlab chiqarish funksiyasi
1.1.Ishlab chiqarish tizimi: elementlari, maqsadi va vazifalariningmohiyatiIshlab chiqarish tizimi: elementlari, maqsadi va vazifalariningmohiyati
Funksional tizimi jarayonida ishlab chiqarish tizimi – (mahsulot va xizmatlarni hosil qilish uchun, mehnatkashlardan, mehnat qurollari va predmetlari va boshqa elementlardan tashkil topgan alohida sinf tizimidir. Ishlab chiqarish tizimi birinchi o`rinda mexanizmlar guruhi (jihozlar, apparatlar va boshqalar)ni yuritishdagi (operator, mashinist va boshqalar) xodimlar sifatida qurish mumkin. Har bir mexanizm va unda ishlovchi xodim, «odam – mashina» tizim elementi sifatida aks etadi, bunda tizim ikki o`zaro bog`liq va o`zaro ta`sir elementlaridan tashkil topadi.
Yuqori darajali va tartibli tizim bo`lib sexlar, tarmoqlar hisoblanadi. Ishlab chiqarish tizimida ishlab chiqarish jarayonlari amalga oshadi. Ishlab chiqarish tizimining elementlari deb odamlar va moddiy ob`yektlar – mehnat, mehnat qurollari, mehnat predmetlari, mehnat mahsulotlari, shuningdek zamonaviy jaxon talablariga mos yuqori malakali kadrlar tomonidan tayyorlangan
texnologiya, ishlab chiqarishni to`laqonli tashkil etishni aytamiz.
Ishlab chiqarish strukturasi rasmdagi ko`rinish bu invariant vaqtda
elementlar fiksatsiyasi va o`zaro bog`lanishi. Ishlab chiqarish tizimi maqsadi va tahliliga qarab turlicha strukturalarda ko`rsatilishi mumkin (1.1-rasm). Masalan, asosiy vositalar, kadrlar, ishlab chiqarish strukturalari.

Ishlab chiqarish strukturasi yaxlitliga asosiy xususiyatlardan biri
hisoblanadi. Barcha ishlab chiqarish elementlarining vazifalari bir maqsad tomon (mahsulotni tayyorlash, loyihalash) yo`naltiriladi.
Ishlab chiqarish tizimi xususiyatlari. Ishlab chiqarish tizimi boshqa
soha tizimlaridan bir qator xususiyatlari bilan ajraladi. Bularning ahamiyatlari:
- ishlab chiqarish tizimining maqsadga yo`naltirilganligi – zarur mahsulot
va xizmatlarni hosil qilish xususiyatlari;
- ishlab chiqarish tizimining ko`p tuzilmaviyligi – bir vaqtning o`zida tizimda o`zaro bog`liq ostki tizimlar mavjudligi, bu yerda tizimning har bir elementi bir vaqtda bir nechta ostki tizimlarda mavjud bo`lib uning talablariga asosan harakat qiladi;
- ishlab chiqarish tizimining xilma-xilligi – ixtisoslashish, yiriklashish, tizim va ostki tizimlarning alohida qismlarining mutanosibligi, ishlab chiqarish jarayoni aniqligi, mahsulot turlari, ishlab chiqarish seriyalari tushunchalari bilan xarakterlanadi.
- ishlab chiqarish tizimlarini loyihalash va takomillashtirish jarayonida, alohida xususiyatlarga ahamiyat beriladi, bular: Natijaviylik – aholiga va xalq xo`jaligi uchun zarur xizmatlar yoki mahsulotlar yetkazib berish xususiyati;
Mustahkamlik – tizimning ichki va tashqi muhitda barqarorligi.