Mundarija Kirish I bob fazalar muvozanati. Gibbsning fazalar qoidasi

Sekin razryad uncha katta bo’lmagan tok kuchi va ma’lum darajadagi kuchlanishda gazning 101,33∙10³ Pa bosimida (ba’zan 6,665∙10³ Pa dan kam bo’lmagan past bosimda) amalga oshadi. Kuchlanish manbai sifatida chastotasi 50
Gst va kuchlanishi 8000-10000 V bo’lgan oddiy o’zgaruvchan tok ishlatiladi. Minimal kuchlanish gaz tabiati, apparat o’lchamlari, gaz oqimining tezligi va tok chastotasiga bog’liq bo’ladi.
Sekin razryad yordamida ko’pincha ozon va peroksidli birikmalar olinadi. Sekin razyadda boshqa reaksiyalarni ham o’tkazish mumkin, lekin reak-siya unumi, odatda, juda kichik bo’ladi.
Misol sifatida kislorod va azot aralshmasidan ozon sintezini ko’rib chiqamiz. Azot ishtirokida bu jarayon faollanadi. Hosil bo’lgan ozon miqdorining aralashmadagi azot konsentrasiyasiga bog’liqlik grafigi 2-rasmda tasvirlangan. Azot konsentrasiyasining ortishi bilan kislorodning o’zgarish darajasi (I) ham, ozonning konsentrasion egri chizig’i (II) ham maksimumdan o’tadi, bu esa azot qo’shimchalarining jarayonga spetsifik ta’sir ko’rsatishidan dalolat beradi. Qo’shimchalarning ta’siri va reaksiyaning borish yo’llarini tushuntirish maqsadida quyidagi mexanizm taklif etildi:

1. 
   O₂ + e ^– _^K1 2O + e ^–
   
2. 
   O + O_{2 }^K² O₃
   
3. 
   O₃ _^K3 O₂ + O
   
4. 
   O^*₃ + M _^K⁴ O₃ + M
   
5. 
   O₃ + O _^K5 O₂ + O₂
   
6. 
   O₃ + e ^– _^K⁶ O₂ + O + e ^–
   
7. 
   N₂ + e ^– → N^*₂ + e ^– 8. N^*₂ + N^*₂ → N₂ + N₂
   

9. N^*₂ + O₂ → N₂ + 2O
Azotning ahamiyati oxirgi uchta jarayonlarda namoyon bo’ladi. Ularning birinchisi elektron bilan to’qnashganda azot molekulasining qo’zg’alishi hisoblanadi. Azotning qo’zg’atilgan molekulalari qo’zg’alish energiyasini yo’qotishi (8 jarayon) yoki uni kislorod molekulalariga uzatishi mumkin (9 jarayon).
Agar indifferent erituvchi, masalan, argon ishlatilsa, quyidagi hol kuzatiladi:
argon konsentrasiyasining ortishi bilan ozon konsentrasiyasi chiziqli kamayib boradi (3-rasm).