Mundarija I kirish II asosiy qism Jamiyatdagi iqtisodiy muammolarni idrok etishda “Mikroiqtisodiyot” fanining roli

Ishlab chiqarish imkoniyatlari
Iqtisodiyot ixtiyorida turgan mavjud resurslar va bilimlar hisobiga har qanday ikki xil mahsulotni maksimal hajmda ishlab chiqarish mumkinligi — bu ishlab chiqarish imkoniyati.
Korxona yoki ishlab chiqarishni ma'lum vaqt oralig'ida va malum ishlab chiqarish sharoitida eng ko'p mahsulot bera olish imkoniyati — uning ishlab chiqarish quwati. Buni 1-chizmada ko'ramiz.
Ikki xil ishlab chiqarishning quyidagi kombinatsiyalari berilgan bo'lsa, ular dan qaysi biri samarali yoki samarasiz, ya'ni amalga oshirish mumkin bo'lmagan variant hisoblanadi:

5. 
   birlik don yig'ish kombayni va 20 birlik changyutkich;
   

6. 
   birlik kombayn va 10 birlik changyutkich.
   

Bu misolda 1,5-kombinatsiyalar foydali ishlab chiqarish hisoblanadi, chunki nuqtalar ishlab chiqarish imkoniyatlari chizig'ida turibdi. Chiziqning ichkarisida turgan m nuqtadagi 3-kombinatsiya samarasiz va tashqarida turgan ^Anuqtadagi 4-kombinatsiya mumkin bo'lmagan holat hisoblandi, unga erishish uchun fan-texnika sohasidagi ixtirolarni qo'llash, foydali qazilmalaming yangi kon-larini topib, ishga solish zarur. Faraz qilinsa, agar jamiyatda 25 birlik changyutkich va 4 birlik kombayn ishlab chiqarilayotgan bo'lsa, lekin kombaynga talab 2 birlikka oshsa, uni qondirish uchun changyutkich ishlab chiqarishni qanchaga kamaytirish zarur?
Boshqacha aytganda, irlik changyutkich o'rniga 13 birlik ishlab chiqanladi, ya'ni ishlab chiqarish hajmi 12 birlik miqdorga kamayadi. Demak, 2 birlik kombayn = 12 birlik changyutkichga teng keladi.
Ishlab chiqarish imkoniyatlari:

1. 
   resurslarning cheklanganligi, kamyobligi;
   
2. 
   iqtisodiyotning samaradorligi;
   

4. 
   iqtisodiy tanlov;
   
5. 
   alternativ xarajatlar to'g'risida ma'lumot beradi.