Mundarija: 6 – sinf tarix

O`n beshinchi guruh - baqtriyaliklar, yaktak kiyib, shalvorlarini himarganlar. Qo`llarida idishlar va tuya yetaklaganlar.
O`n yettinchi guruh - xorazmliklar. Kalta qilich va oybolta bilan qurollanganlar. Ot yetaklaganlar.
Poliyen Shiroq jasorati haqida
Qo`shinlar Shiroq bilan yetti kunlik yo`lga tushdilar, suvsiz qum sahrosi va biyobonga kirib bordilar. Mingboshi Ranosbat quloviz (yo`lboshlovchi)dan so`radi: "Buyuk shohimizni aldab, ko`p sonli qo`shinlarni bu suvsiz sahro qa'riga boshlab kelishga seni nima majbur qildi? Bu yerlarda qush uchsa qanoti, odam yursa oyog`i kuyadi. Na bir chashma, na bir jonzod uchraydi. Ilgari yurmoq yoki orqaga qaytmoqning imkoni yo`q". Shiroq qah-qah urib, javob berdi: "Men yengdim. Saklarni halokatdan qutqazmoq uchun sizlarni tashnalik va ochlik balosiga giriftor qildim!"
Sirli “Amudaryo xazinasi”
1880-yil may oyi oqshomlarining birida Afg`onistonning janubida Kobuldan uch kunlik yo`lda Buxoro savdogarlari karvoniga qaroqchilar hujum qildi. Buxoroliklar Peshovarga ketayotgan edilar. Buxoro savdogarlaridan biri qaroqchilar bandidan qochib, kech soat 9 da kapitan F. Berton harbiya postini oyoqqa turg`izdi. Kapitan F. Berton shu tumanning harbiy-siyosiy noibi edi. Berton juda jasur zobit ekan. Redyard Kipling asarlaridagi qahramonlardek ikki yordamchisini yoniga olib, qaroqchilar ketidan tushdi. Berton to`satdan qaroqchilar qarshisidan chiqib qolganda tun yarim bo`lgan edi. Ular o`ljani bo`lishayotgandi. Shu oradagi g`orda to`satdan paydo bo`lgan zobitga qaroqchilar qarshilik ko`rsatmadilar. Pistirmaga duch kelishdan cho`chib, Berton tong otguncha karvon mollarini g`orda qo`riqlab chiqdi. 1905-yilda Britaniya muzeyining xazinachisi O. Dalton Buxoro savdogarlari xazinasi to`g`risida "Oks xazinasi" degan kitob yozdi. Savdogarlar so`zi bo`yicha bu oltin buyumlar 1877-yili Qo`bodiyon vodiysidan, Qadimgi Baqtriya zaminidan topilgan. U yuqori badiiy uslubda ishlangan oltin va kumush buyumlar majmuyidan iborat edi. Fanda ular "Amudaryo xazinasi" nomi bilan mashhur.