Muhokama qilinib o‘quv jarayoniga foydalanish uchun tavsiya qilingan



Download 2,43 Mb.
Pdf ko'rish
bet379/389
Sana30.12.2021
Hajmi2,43 Mb.
#97407
1   ...   375   376   377   378   379   380   381   382   ...   389
Bog'liq
kichik biznes va tadbirkorlik

16.4. Inson xulki omillari tizimi. 
Kishilar  jamoasini  boshkarish  uchun  inson  xulki  nimaga  boglikligi,  uz  xayotida  nimaga 
asosolanishini bilish zarurdir. Kishi xulki, faoliyati. Xarakatlari anglangan, biror maksadga 
karatilgan  buladi.  Biror  xarakatni  ragbatlantiruvchi  kuch  -  moddiy  va  ma‘naviy 
extiyojlardir. Lekin, insonning barcha xarakati xam uz extiyojini kondrishga karatilmagan. 
Masalan,  inson  ma‘lum  moddiy  va  ma‘naviy  boyliklarni  fakat  uzi  iste‘moli  uchun 
yaratmaydi.  
Inson extiyoji bilan xarakati, xulki urtasida kator bevosita ifodalanuvchi buginlar mavjud. 
Bular manfaat, xoxish, kizkishdir. Ma‘lum sharoitlarda ular inson xulkini ragbatlantiruvchi 


 
221 
kuchga  aylanadi.  Ragbat  xarakat  kilishni  karor  kilishga  oilb  kelsa,  karor  xarakatga  olib 
keladi. 
Inson  xulkiga  ijtimoiy  muxit,  moddiy  ishlab  chikarish  extiyojlari  xam  ta‘sir  kursatadi. 
Ishlab  chikarish  iste‘molchida  extiyojni  vujudga  keltiradi  va  bu  bilan  insonning  bu 
extiyojlarni  kondirish  vositalarini  yaratishga  karatilgan  mexnat  va  ma‘naviy  faolligini 
ragbatlantiradi.  Inson  xulkini  belgilovchi  omillar  tizimini  kuyidagicha  tasavvvur  kilish 
mumkin: 
– 
ijtimoiy  va  tabiiy  muxit  (ishlab  chikarish,  ijtimoiy  munosabatlar,  tarbiya  tizimi, 
madaniyat, tabiiy sharoit va x.k.); 
– 
extiyojlar (moddiy va ma‘naviy); 
– 
extiyojlarni manfaat, istak, intilish, maksad va x.k. shaklida anglash; 
– 
xarakatga ragbatlantirish,; 
– 
yul-yurik (ichki mobilizasiya, amaliy xarakat kilishga tayyorgarlik); 
– 
maksadga erishish va extiyojlarni kondirishga karatilgan xarakat. 
Omillarning  bu  tizimida  xali  extiyojlar  shakllanishning  asosiy  manbaasi,  xam  ularni 
kondirish  sharti  bulgan  ijtimoiy  muxit  muxim  urin  egallaydi.  Bu  tizimning  barcha 
buginlari  uzaro  boglik  va  bir-biriga  ta‘sir  kiladi.  muxitga  karatilgan  xarakat  uni 
uzgartiradi, lekin bu bilan birga shaxsning uzi, uning extiyoj va manfaatlari xam uzgaradi. 
Inson  xulkining  bu  barcha  omillarini  xisobga  olish  jamoa  ijtimoiyrivojlanishini  samarali 
boshkarish garovidir. Belgilangan maksadga erishish yulida kishilarni jipslashtirish uchun 
ular manfaat va extiyojlarini ustalik bilan muvofiklashtirish, onglilikni shalkllantirish, ular 
faoliyatini  moddiy  va  ma‘naviy  ragbatlantirish  zarur.  Kishilarda  soglam  va  ongli 
extiyojlarni - avvalo, mexnatga bulgan, tadbirkorlikka, boshka kishilar bilan munosabatda 
bulish ishlab chikarishda intizom va tartibni mustaxkamlashga extiyojni tarbiyalash zarur. 
Jamoani  boshkarish  jarayonida  xar  br  xodim  extiyojini  kondirish  meyorini  xodim 
extiyojini kondirish meyorini uning mexnat faolligi, sarf kilgan mexnati sifat va mikdori, 
ijtimoiy  boylikka  kushayotgan  xissasi  bilan  muvofiklash  lozim.  Ishchi  yoki  xizmatchi 
mexnat  xissasi  meyori  va  mos  xolda  ular  extiyojlarini  kondirish  meyori  butun  korxona 
jamoasi mexnat xissasiga boglikdir. Demak, shaxsiy moddiy manfaatdorlik jamoa moddiy 
manfaatdorligi bilan uzviy boglikdir. 
Moddiy  ragbat  -  mexnat  faoliyatini  ragbatlantiruvchi  muxim  kuch  bulishi  bilan  birga  u 
yagona  kuch  emas.  Ishlovchilar  uchun  fakat  moddiy  emas,  ma‘naviy  ragbatlantirish  xam 
muxim. 
 

Download 2,43 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   375   376   377   378   379   380   381   382   ...   389




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish