Muhandislik -geologik tadqiqotlar

rekognosirovka  muhandislik  -  geologik  izlanishlari  deb  nom  olgan.  Belgilash 
lozimki, qurilish amaliyotida loyihalash bosqichlarini ketma-ketligiga hamma vaqt 
ham  amal  qilinmaydi.  Yirik  ob’yektlarni  loyihalash  ikki  bosqichda  o’tkazilishi 

---

241 
 
mumkin, turar-joy binosini loyihasi bir bosqichda. Shu bosqichlarga mos ravishda 
muhandislik - geologik  tadqiqotlar  o’tkaziladi. 
Loyihalashni boshlang’ich bosqichlarida muhandislik - geologik izlanishlar 
keng  maydonlarni  egallaydi,  juda  ham  aniq  bo’lmagan,  ammo  nisbatan  oddiy  va 
iqtisodiy  arzon  texnik  vositalar  qo’llaniladi.  Keyingi  bosqichlarga  o’tgan  sari 
izlanishlar maydoni torayib boradi va geologik ishlarni murakkab va aniq usullari 
qo’llaniladi. 
Qurilishga ajratilgan maydonchada har bir bosqichda muhandislik-geologik 
izlanishlar ma’lum ketma-ketlikda bajariladi: 
-  hudud  bo’yicha  umumiy  ma’lumotlar  adabiyotlardan  va  izlanish 
tashkilotlarini arxivlaridan yig’iladi; iqlim, rel’yef, aholi, daryolar to’ri va  x.k. lar 
haqida; 
-  muhandis  –  loyihachilar    muhandis  -  geolog  bilan  birgalikda  qurilish 
maydoni  ko’rib  chiqadilar;  uning  qurilish  darajasini  aniqlaydilar,    avval  qurilgan 
binolar  (inshootlar),  yo’l  turi,  rel’yef,  o’simliklar  va  x.k.  larni  ko’rib  chiqadilar, 
uchastkani qurilishi uchun umuman yaroqliligini aniqlaydilar va izlanishlar uchun 
texnik topshiriq ishlab chiqadilar; 
-  muhandislik - geologik izlanishlar bajariladi; dala sharoitida maydoncha-
ning  geologik  tuzilishi, gidrogeologiyasi, geologik  jarayonlar   o’rganiladi, zarurat 
bo’lsa gruntlarda tajriba ishlari qo’yiladi;  
-  olingan grunt va yer osti suvlari namunalari laboratoriyada o’rganiladi; 
- dala va laboratoriya ishlari tugatilgan so’ng kameral davrda muhandislik- 
geologik hisobot tuziladi, uni loyiha  tashkilotida himoya  qilinadi, shundan    so’ng  
u  xujjat bo’ladi va ob’yektni  loyihalashda ishlatiladi. 
Quyida  xar  xil  qurilish  ob’yektlari  uchun  bajariladigan  muhandislik  -
geologik izlanishlarni qisqa mazmuni keltirilgan.