Muhandislik -geologik tadqiqotlar

Gneysli  tekstura  -  ma’lum  yo’nalishda  bir-biriga  parallel  bo’lgan  har  xil  
rangli  yo’l  -  yo’l  ko’rinishda  bo’lsa,  flyuidal  teksturada  -  minerallarning  eritma 
yoki  toshqinlar  izi  tomon  cho’zilgan  shaklda  va  shuningdek      rangli      minerallari 
xol - xol bo’lib, bir tekis joylashmagan taksit  teksturalar  bo’lishi mumkin. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

38 
 
7. MAGMATIK TOG’ JINSLARI VA ULARNING QURILISH 
XOSSALARI 
7.1.Magmatik tog’ jinslarining yotish shakllari 
     Yer bag’ridan qaynoq moddalarning gaz, suyuq yoki qattiq holda yer ustiga 
ko’tarilib chiqish protsessi - vulqon hodisalari deb ataladi.  
Yer  ichidan  chiqqan  hamirsimon,  suyuqlangan  qumtuproqga  to’yingan  
qattiq mahsulotlar, hamda suv bug’lari otilib chiqqan joylarda vulqon mahsuloti  - 
magma  hosil  bo’ladi.  Qizigan  magma  yer  qobig’idagi  yoriqlar  orqali  yuqoriga 
ko’tarilib  borib,  uning  ichida  qotib  qoladi  va  intruziv  (chuqurlik)  jinslarini  hosil 
qiladi. (7.1-rasm). Magmaning yer yuziga otilib chiqib qotib qolgan turlari  effuziv 
(oqma)  jinslar  deb    ataladi.  Lekin  yer  po’sti    magmaning  yer  ustiga  yaqin 
ko’tarilishiga va yer yuziga  otilib chiqishiga hamma vaqt ham yo’l beravermaydi. 
Magma,  ko’pincha  yer  po’stining  chuqur  qismlarini  suyultirib,  yoki  boshqacha 
aytganda,  litosferaning  chuqur  qavatlari  orasida  qolib,  batolitlar    deb  ataluvchi 
gigant  massalar to’plamini hosil qiladi (7.2 - rasm).