Muhandislik -geologik tadqiqotlar

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

148 
 
19. GRUNTLARNING  UMUMIY  TARKIBI  VA  FIZIK        
XOSSALARI 
Gruntlarning  muhandis  -  geologik  sifatini  baholashda,  ularning  fizik 
xossalari:  zichligi,  hajmiy  massasi,  g’ovakligi,  plastikligi,  namligi  muhim 
ahamiyatga egadir. 
Gidrofizik  xossalariga  esa,  suv  o’tkazuvchanligi,  kapillyarligi  kiradi. 
Gruntlarning  tarkiblarini    xarakterlovchi  ko’rsatgichlar:  granulometrik  va 
mineralogik  tarkiblardir. 
Gruntlarning  zichligi deb – uning qattiq, quruq zarrachalari  massasining, 
shu  zarrachalar  egallagan  zich  hajmiga  bo’lgan  nisbatiga  aytiladi.  Uni  quyidagi 
formula bilan aniqlanadi: 
k
k
v
m


;    
 
(19.1) 
 
Bu yerda; 

 - grunt zichligi,  g/sm
3
; 
m
k 
– quritilgan grunt qattiq zarrachalar massasi, gr; 
v
k 
 - gruntlardagi qattiq zarrachalar egallagan zich hajm, sm
3
; 
Gruntning  zichligi,  uning  ximiyaviy  va  mineralogik  tarkibiga  bog’liq  bo’lib, 
o’rtacha tog’ jinslarida 2,60 –2,75 g/sm
3
 oralig’ida  bo’ladi.